Michaël, eig. Michel de Bay, Belg. rooms-katholiek theoloog, *1513 Melin, ♱ 16.9.1589 Leuven.
Bajus doceerde te Leuven van 1544—51 wijsbegeerte, van 1551—89 theologie. Van 1575—89 was hij deken van het kapittel van de Sint-Pieterskerk en vice-kanselier van de universiteit.Als professor in de theologie was Bajus een vertegenwoordiger van het augustinisme en raakte hij in conflict met de voorstanders van de scholastieke traditie, o.a. met zijn leermeester R.Tapper. Nadat zijn leer (het ‘baianisme’) door de Sorbonne (1560) en de universiteiten van Alcala (1565) en Salamanca was gecensureerd, werden 79 (volgens een andere indeling 76)' stellingen van Bajus betreffende de menselijke natuur en de genade door Pius v veroordeeld (1567), wat door Gregorius XIII werd bekrachtigd en gepromulgeerd (1580). Ofschoon Bajus ten opzichte van deze veroordeling een enigszins gereserveerde houding aannam, bleef hij trouw aan de kerk. Daar het jansenisme op hem voortbouwt, is het probleem van het baianisme een kerkhistorisch probleem van belang. Werk: Verzamelde werken, door G.Gerberon (1696, herdr. 1964).
LITT. F.X. Jansen, Baius et Ie baianisme (1927); M. J.P.van Dooren, Michaël Bajus (1958); H.de Lubac, Augustinisme et théologie moderne (1965).
