Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 22-12-2018

aandelenkapitaal

betekenis & definitie

aandelenkapitaal, o. (-kapitalen), het totale bedrag van de nominale waarde der uitgegeven aandelen bij een naamloze vennootschap, besloten vennootschap, commanditaire vennootschap op aandelen of coöperatieve vereniging; bij aandelen zonder nominale waarde de in de balans opgenomen boekwaarde.

Men onderscheidt drie verschillende begrippen, te weten maatschappelijk kapitaal, geplaatst kapitaal en gestort kapitaal. Het maatschappelijk kapitaal is het totale bedrag van de nominale waarde der aandelen dat de vennootschap statutair maximaal mag uitgeven. Het geplaatste aandelenkapitaal (ook wel kortweg aandelenkapitaal genoemd) is het totale bedrag waarvoor inderdaad aandelen zijn uitgegeven; in het buitenland wordt dit ook wel als maatschappelijk kapitaal (capital social) aangeduid.

Het verschil tussen beide wordt gevormd door de niet-uitgegeven aandelen (aandelen in portefeuille). Daarnaast kent men het gestort kapitaal, d.i. het totale bedrag dat op de aandelen is gestort; soms zijn zij nl. niet volgestort, maar bestaat voor het niet-gestorte deel een obligo, indien verlangd tot volstorting over te gaan. Het geplaatste aandelenkapitaal kan worden vergroot door openbare emissie, onderhandse plaatsing, bijstempeling, uitkering van stockdividenden, uitgifte van bonusaandelen.

Verkleining kan plaatsvinden door afstempeling of inkoop. In de bedrijfseconomie spreekt men van aandelenvermogen (zie balans); in het algemeen vormt dit een onderdeel van het eigen vermogen, dat permanent, d.w.z. voor onbeperkte tijd voor de vennootschap beschikbaar is. Men duidt dit ook wel aan als risicodragend vermogen ter onderscheiding van risicomijdend (vaste-rentedragend, tijdelijk beschikbaar) vermogen; alle vermogensvormen dragen echter in zekere mate risico. Veeleer is dan ook sprake van ondernemend vermogen; de verschaffers hiervan of hun plaatsvervangers ontvangen een vergoeding afhankelijk van de ondernemersresultaten. Het aandelenkapitaal vervult niet alleen een financieringsfunctie, maar ook een beheersfunctie (zie aandeelhouder), voorzover deze niet beperkt is, en een garantiefunctie.