leporello

betekenis & definitie

betekenis
boek of album met uitvouwbare bladen (in harmonicavorm)

uitspraak
[lee-po-rel-lo]

citaat
"Ook na de verkiezingen blijft de Raad zich hard maken voor de 10 aanbevelingen. De aanbevelingen zijn inmiddels verschenen als handzame leporello."
Bron: Raad blijft zich hard maken voor 10 aanbevelingen (Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur, 2 april 2014)

woordfeit
De opera Don Giovanni (1787) van Mozart draait om een edelman die aan de lopende band vrouwen verovert. Zijn knecht Leporello houdt daar een lijst van bij. In verschillende uitvoeringen van de opera wordt die lijst in de vorm van een als harmonica opgevouwen boek getoond – bijvoorbeeld in deze versie van de Wiener Philharmoniker uit 1954. In het Eponiemenwoordenboek van Ewoud Sanders, te raadplegen via Etymologiebank.nl, is er meer over te lezen.
Sinds omstreeks 1900 wordt leporello gebruikt als algemene aanduiding voor een boek in harmonicavorm.

Woordpost bestaat vijf jaar! Ter gelegenheid daarvan is er een prijsvraag, waarmee tien taalboeken te winnen zijn.