Ned. stad in de prov. Noord-Holland, hoofdstad van Nederland, 674439 inw.
De afname van het bevolkingsaantal, vooral ten gevolge van het binnenlandse migratieoverschot, gaat nog steeds door. Bovendien heeft Amsterdam ook een sterfteoverschot. Een en ander resulteert in een bevolkingsafname van ca. 6800 inwoners per jaar. Door de bevolkingsbewegingen komen ook belangrijke veranderingen in de bevolkingsopbouw tot stand. Zo is er een duidelijke ondervertegenwoordiging in de groep 0— 19-jarigen, terwijl de oudere jaargroepen juist oververtegenwoordigd zijn. De vergrijzing van de bevolking heeft consequenties voor m.n. de werkgelegenheid in het onderwijs. Merkwaardigerwijs was er in 1970 in de binnenstad een oververtegenwoordiging in de leeftijdsgroepen 20-30-jarigen, die in 1980 was opgeschoven naar de leeftijdsgroep 30-34-jarigen.
Er komen in de oude binnenstad veel huishoudens zonder kinderen en eenpersoonshuishoudens voor. Het toenemen van het aantal 30-34-jarigen heeft o.a. te maken met de slechte economische omstandigheden die hebben geleid tot een geringer aantal verhuizingen van gehuwde twintigers en dertigers naar de suburbane gemeenten. De vestiging van ongehuwde jongeren bleef in verband met opleiding, geschikte deeltijdbanen en betaalbare huren voor (weliswaar kleine) wooneenheden doorgaan. Dit leidde in Amsterdam tot een stijgende spanning op de woningmarkt: aan het begin van de jaren tachtig had de stad te maken met 14,1 % van het tekort aan woningen in Nederland. Daarnaast bestaat er in de stad een jaarlijkse leegstand van 6 % van het totale woningbestand. Daarentegen nam het woningbestand b.v. in 1982 met slechts 0,3 % toe. Een oplossing voor de woningnood zou een versnelde aanpak van de stadsvernieuwing kunnen zijn. Hiervoor ontbreken echter de financiële middelen. Een van de gevolgen van de woningnood was de groeiende kraakbeweging. Ontruimingen van gebouwen (Lucky Luyk, Wyers-complex, Singel 114) leidden herhaaldelijk tot regelrechte veldslagen tussen krakers en sympathisanten en de politie.
Hoewel Amsterdam ook een probleemgebied is ten aanzien van de werkloosheid (ca. 14 % van de beroepsbevolking), daalt het aantal werkende personen minder dan het totaal aantal inwoners (-0,14 % tegenover -1 % per jaar). Blijkbaar gaan vele Amsterdammers wel elders wonen, maar blijven zij in de stad werken. De industrie en de bouwnijverheid gaan sterk achteruit. Vooral in de scheepsbouw en de automobielindustrie heeft de depressie hard toegeslagen. De gecreëerde werkgelegenheid in vooral de dienstensector levert voor werkloze metaalbewerkers geen oplossing. Om de werkgelegenheid in het klein- en middenbedrijf te behouden zal men in ieder geval in de stadsvernieuwingsgebieden moeten streven naar een geringere scheiding van wonen en werken. In het streven om de werkgelegenheid te behouden, heeft Amsterdam in 1983 het bedrijfsterrein van de Amsterdamse Droogdok Maatschappij (ADM) gekocht om daardoor deze scheepsreparatiewerf voor de hoofdstad te behouden. Het produktiebedrijf van Ford was echter niet meer te redden.
Ondanks alle moeilijkheden blijft Amsterdam in Nederland het cultuurcentrum bij uitstek. 24 % van alle schouwburg-, theater- en concertzaalprodukties komt in Amsterdam tot stand en 8 % van alle Ned. musea bevindt zich in Amsterdam. Amsterdam is ook de vestigingsplaats van 50 % van alle Ned. beroepsgezelschappen op het gebied van toneel, mime, ballet, opera en operette en concertmuziek. Door de bezuinigingen in de kunstsector die in 1983 elders in het land werden doorgevoerd nam de leidende positie van Amsterdam op het gebied van de cultuur nog meer toe. Op 30.5.1983 trad W.Polak af als burgemeester van Amsterdam. Hij werd opgevolgd door E.van Thijn die op 16 juni werd geïnstalleerd. De Amsterdamse gemeenteraad heeft getracht iets te doen aan de kleine criminaliteit die mede wordt veroorzaakt door de ca. 8000 drugverslaafden in de stad. Men wilde als proef aan 300 verslaafden gratis heroïne gaan verstrekken in de hoop daarmee de handel uit de criminele sfeer te halen en het aantal diefstallen door verslaafden te verlagen. De Kamer keurde dit initiatief echter af.
Tijdens de Olympische Spelen van 1984 in Los Angeles heeft Amsterdam zich kandidaat gesteld voor de organisatie van de spelen in 1992.
