Het aantal mannen ten opzichte van het aantal vrouwen in een populatie
Een geslachtsverhouding of sekse-ratio (Engels: sex ratio) van 1 betekent dat er evenveel mannen als vrouwen zijn. Vaak wordt onderscheid gemaakt tussen de verhouding bij conceptie (primaire sekse-ratio) en de verhouding bij geboorte (secundaire sekse-ratio). Doordat de sterftekansen in allerlei fases van het leven sterk geslachtafhankelijk zijn varieert de sekse-ratio met de leeftijd. Bij de mens is de sekse-ratio bij geboorte iets in het voordeel van de mannen (1,03 tot 1,08). De sekse-ratio onder eerstgeborenen is gemiddeld iets hoger dan onder tweede en derde geboortes. Er zijn ook etnisch-bepaalde verschillen in de sekse-ratio bij geboorte; tenslotte is de sekse-ratio enigszins gecorreleerd met het leeftijdsverschil tussen de vader en de moeder.
Sekse-ratio’s bij dieren kunnen sterk afwijken van 1, bijvoorbeeld bij parthenogenetische kreeftachtigen en insecten met zeldzame mannetjes (spanandrie). Parasieten of intracellulaire symbionten (Wolbachia) kunnen de sekse-ratio van hun gastheer manipuleren ten gunste van vrouwtjes. Zoogdieren en vogels die voor het grootbrengen van nakomelingen hulp nodig hebben van soortgenoten kennen een verschoven sekse-ratio ten gunste van mannen. Bij sommige vogels is de sekse-ratio zeer variabel en afhankelijk van de kwaliteit van het territorium.
De vraag is waarom de sekse-ratio zo vaak gelijk is aan 1, terwijl één man gemakkelijk meerdere vrouwen kan bevruchten. De reden is dat een sekse-ratio van 1 een evolutionair stabiele strategie is. In een populatie met een afwijkende sekse-ratio heeft elke mutant die meer kinderen krijgt van het zeldzame geslacht direct een fitness-voordeel, waardoor de sekse-ratio naar 1 convergeert. Dit argument werd in 1930 door Fisher geformuleerd.
