Het Rijksmuseum te Amsterdam is een museum met historische stukken uit de Nederlandse kunstgeschiedenis. De term rijksmuseum (zonder hoofdletter) slaat op het feit dat de collectie eigendom is van de staat.
Bij het Rijksmuseum is de collectie echter geprivatiseerd, zoals bij de meeste andere rijksmusea in Nederland ook het geval is. Het Mauritshuis in Den Haag is bijvoorbeeld ook een rijksmuseum met stukken van historische waarde voor Nederland.
Het Rijks, zoals het ook wel wordt genoemd, in Amsterdam is het bekendste rijksmuseum van ons land. Het werd in 1795 opgericht door een groep patriotten. Deze wilde een gevoel van nationalisme behouden onder het Franse bewind van Napoleon. De locatie van het museum is hierna meerdere keren veranderd, maar in 1885 kwam het moment dat een aantal heren van de gegoede Amsterdamse burgerij het initiatief namen om het gebouw te laten maken dat nu nog steeds gebruikt wordt. De bekende architect Pierre Cuypers ontwierp het gebouw aan de Stadhouderskade.
De zogenaamde pronkstukken van het Rijksmuseum komen uit de Gouden Eeuw. Hieronder zijn werken van de oude meesters: Rembrandt (De nachtwacht), Vermeer (Het melkmeisje) en Jan Steen (De burgemeester van Delft).
