Nederlandse spreekwoorden

F.A. Stoett (1923-1925)

Gepubliceerd op 10-03-2020

Een ongelikte beer

betekenis & definitie

D.w.z. een onbeschoft, ongemanierd mensch; hd. ein ungeleckterBär, fr. un ours mal léché; eng. an unlicked cub. Deze uitdr. heeft haar ontstaan te danken aan het oude, reeds bij de Romeinen bestaande, volksgeloof, dat de jonge ontijdig geboren beertjes hun fatsoen krijgen, doordat de moeder ze gestadig likt.

Vgl. Bartholomeusden Ingelsman, bl. 800 a: ‘Ursus dat is een beer... hi syn jonghen formeert mit

sinen monde, als Ysidorus seit, want si sijn eerst als een stuck vleysch, dat die moeder al leckende vormt alst wesen sal, ende dat is daerom want die vrucht en blivet niet langhe ghenoech inder moeder lichaem’. Ongeveer hetzelfde leest men bij Maerlant, Nat. Bl. II, 3793: Die moeder scept die jonghe lickende met haretonghe;

Vondel II (ed. Thijm-Unger) bl. 281, vs. 302. De uitdr. zelve is het eerst in de 17de eeuw aangetroffen. Zie verder Borchardt bl. 49; Verdam in de Handelingen v.d. Maatsch. der Neder. Letterk. 1897-98, bl. 66-68; Ndl. Wdb. X, 1617; II, 1321.