Tinnitus is het waarnemen van een piep, brom, fluit, suis of ander geluid in het hoofd, of in één of beide oren, zonder dat er een externe geluidsbron aanwezig is. Tinnitus wordt ook wel oorsuizen genoemd.
Wat men hoort bij oorsuizen wordt meestal aan de hand van omgevingsgeluiden beschreven: het zoemen van elektriciteitsdraden, het ruisen van een beekje of van de wind door de bomen, lage of hoge pieptonen of zelfs allerlei geluiden door elkaar. Deze geluiden kunnen variëren van hard tot zacht, van hoog tot laag, van continu tot af en toe. Ze kunnen hoorbaar zijn in één oor of in beide oren.
Iedereen kan tinnitus ervaren: in een geluidloze ruimte of met oordoppen op lijkt het alsof er toch geluid is. De waarneming van deze geluiden komt echter van binnenuit. Feitelijk is er geen geluid, maar is er sprake van schijngeluiden. Die ontstaan doordat het gehoororgaan of de zenuwbanen – zonder dat er geluiden zijn – signalen doorgeven die in de hersenen de betekenis ‘geluid’ krijgen.
In Nederland hebben naar schatting twee miljoen mensen wel eens last van tinnitus. Bij ca. 60.000 mensen heeft tinnitus grote invloed op de kwaliteit van leven. Slaap- en concentratieproblemen en depressiviteit kunnen het gevolg zijn. Tinnitus kan leiden tot persoonlijke problemen en tot problemen op het werk of in de sociale omgeving.
Er zijn twee vormen van tinnitus te onderscheiden: objectieve tinnitus en subjectieve tinnitus.
Bij objectieve tinnitus is het geluid (nadat het versterkt is) door een buitenstaander daadwerkelijk te horen. In vijf procent van de gevallen zijn geluiden afkomstig van het eigen lichaam de oorzaak. Tinnitus gaat vaak samen met een gehoorverlies. Vaak is de toonhoogte van de tinnitus gelijk aan de toonhoogte van het gehoorverlies.
Veel jongeren klagen over tinnitus na een bezoek aan een concert of festival. De haarcellen worden dan een tijd sterk gestimuleerd en overbelast, zodat er minder of zelfs geen signalen aan de zenuwen meer worden afgegeven. Na een dergelijke sterke stimulatie komt het gehoorsysteem moeilijk tot rust. Het gevolg is een tijdelijke slechthorendheid. Hierdoor is er vooral in een stille omgeving, meteen na de lawaaiblootstelling, een ruis of fluittoon te horen. Deze geluiden verdwijnen meestal na enkele uren of dagen. Wie zich echter blijvend aan te veel lawaai blootstelt, loopt het risico dat de tinnitusklachten niet verdwijnen.
Uit onderzoek is gebleken dat bij geluidsbelasting nitric oxide en reactieve zuurstofradicalen gevormd worden en dat deze ook gevormd worden bij belasting door elektromagnetische velden van draadloze apparatuur zoals: smartphones, tablets, routers en smart meters. Het is dus niet onwaarschijnlijk dat de zeer sterke toename van het gebruik van met name smartphones, een belangrijke rol speelt in de enorme toename van het aantal gevallen van tinnitus.
Steeds meer mensen komen erachter dat ze door de vrijwel constante blootstelling aan straling van draadloze apparatuur, de meest uiteenlopende klachten kunnen krijgen, zoals: slaapproblemen, oogklachten, jeuk, concentratieproblemen, hartritmestoornissen of een opgejaagd gevoel. Deze mensen zijn ElektroHoogSensitief (EHS); een aandoening die in een aantal landen al wordt erkend.
De meest voorkomende oorzaken van tinnitus zijn: afwijkingen aan oor, zenuwbanen, gebit, kaak of halswervels, hoge bloeddruk, stress, overgevoeligheidsreacties op bepaalde geneesmiddelen of voeding, histamine-intolerantie.
Te veel koffie, nicotine en drank, vermoeidheid, depressie en stress kunnen tinnitus verergeren. Activiteiten die ontspanning geven en de aandacht van tinnitus afleiden kunnen de klachten laten verminderen.
Tinnitusrevalidatie is gebaseerd op het model van Jastreboff dat laat zien dat tinnitus een probleem is, als het een emotionele reactie oproept. De tinnitus zorgt er dan namelijk voor dat niet alleen het gehoorsysteem, maar ook andere systemen in de hersenen actief worden. Die systemen zorgen er samen voor dat de tinnitus steeds meer op de voorgrond komt. Daardoor worden de geluiden steeds bewuster gehoord. Zo ontstaat een vicieuze cirkel, omdat de bewust gehoorde geluiden weer een emotionele reactie oproepen enzovoort.
De behandeling bestaat uit informatie geven over tinnitus en processen die tinnitus beïnvloeden. Het doel daarvan is perspectief te bieden dat met tinnitus te leven is en de (emotionele) reactie erop te veranderen.
Daarnaast helpt het aanbieden van een zachte ruis die naast de tinnitus hoorbaar is en de waarneming van de tinnitus (op den duur) verandert. Dit kan m.b.v. een soort hoortoestel dat zelf een ruis geeft.
Uit onderzoek is gebleken dat het na aanvang van de klachten, gemiddeld anderhalf jaar duurt voordat men aan de tinnitus gewend is en men er geen last meer van heeft. Zo min mogelijk aandacht aan de tinnitus geven, versnelt dit proces.
De vitamines A, C en E, gaan tinnitus tegen als ze vóór blootstelling aan geluid worden ingenomen. Een combinatie van genoemde vitamines met magnesium kan tinnitus bestrijden.
