Natuurdiëtisten Nederland

Marijke de Waal Malefijt (2020)

Gepubliceerd op 13-07-2021

Soja en prostaatkanker

betekenis & definitie

Met het ouder worden krijgen steeds meer mannen klachten met betrekking tot plassen. Het legen van de blaas komt traag op gang, de urinestraal is zwakker en er is vaker (loze, pijnlijke) aandrang. Ook klagen veel mannen over nadruppelen en het gevoel dat de blaas niet helemaal geleegd kan worden.

PROISTAATVERGROTING EN PROSTAATKANKER
Bij de meeste mannen begint de prostaat na het veertigste levensjaar geleidelijk te groeien door goedaardige celwoekeringen in het prostaatweefsel. Dit wordt aangeduid met goedaardige prostaatvergroting (BPH).
Dat is dus niet hetzelfde als prostaatkanker, maar prostaatkanker kan wel gelijktijdig met een goedaardige vergroting optreden. Goedaardige prostaatvergroting en prostaatkanker zijn beide hormoonafhankelijke aandoeningen.

Om prostaatkanker te ontdekken wordt vaak het PSA bepaald, de afkorting van Prostaat Specifiek Antigeen, een stofje wat door de prostaat wordt gemaakt.

LIGNANEN
Lignanen zijn fyto-oestrogenen (plantaardige oestrogenen) die voorkomen in zaden, volle granen, peulvruchten, groenten en thee. Lijnzaad(vlies) bevat de hoogste concentratie lignanen. Die hebben een gunstige invloed op de hormoonhuishouding en hebben bovendien een krachtige antioxidantwerking. Uit onderzoek blijkt dat lignanen o.a. prostaatvergroting helpen te voorkomen.

Voor mannen met prostaatklachten geldt dat dit in de meeste gevallen het gevolg is van teveel oestrogenen of een foute omzetting van testosteron. Fyto-oestrogenen reguleren in dit geval zowel de oestrogeen als de testosteronbalans. Ze kunnen de werking van oestrogeen nabootsen bij een tekort aan oestrogeen.

Voor het omzetten van isoflavonen en lignanen heb je een gezonde darmflora nodig. Door meer fyto- oestrogenen te eten, krijg je meer gezonde vezels binnen en ontstaat er een gezondere darmflora.

WAT IS DE WERKING VAN SOJA OP HET VOORKÓMEN VAN PROSTAATKANKER?
Soja bevat isoflavonen. Dat zijn plantaardige stoffen die tot de polyfenolen behoren. Ze dragen bij aan een evenwichtige hormoonbalans bij zowel de man als de vrouw. De werking van isoflavonen is echter ongeveer 1000 keer minder krachtig dan van het lichaamseigen hormoon oestrogeen.

Uit onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan, blijkt niet dat isoflavonen een tumorbevorderende activiteit bezitten. Er bestaat nog geen duidelijkheid over de invloed van soja op prostaatkanker.

Er zijn enige aanwijzingen dat soja het risico op prostaatkanker mogelijk kan verlagen, maar er is meer onderzoek nodig, voordat hier duidelijke uitspraken over kunnen worden gedaan.

MAG IK SOJAPRODUCTEN GEBRUIKEN ALS IK PROSTAATKANKER HEB?
Om een mogelijk gunstig effect te hebben en toch niet te veel soja binnen te krijgen wordt voorlopig aangeraden om maximaal 2-3 porties sojaproducten zoals sojamelk, sojadesserts, tofu, tempé, tahoe, sojameel of sojabonen per dag te gebruiken.

Sojasupplementen (bijv. pillen) kunnen grote hoeveelheden isoflavonen bevatten. Het is niet altijd duidelijk hoeveel isoflavonen een bepaald preparaat bevat.
Er is op dit moment onvoldoende bekend over het effect van deze sojasupplementen op het ontstaan en de groei van prostaatkanker.
Gebruik daarom geen supplementen met hoge doseringen soja, fyto-oestrogenen of isoflavonen.

VOOR- EN NADELEN VAN SOJA
• Soja is de rijkste bron van isoflavonen. Isoflavonen fungeren ook als prebioticum in onze darmen.
• Door het gebruik van soja neemt de behoefte van ons lichaam aan de vitaminen B12 en D toe.
Vooral de sterk verhitte soja eiwitpoeders en -shakes kunnen gedenatureerde aminozuren bevatten, waardoor eigenschappen en werking ervan vaak sterk veranderen. Ze bevatten daarnaast ook veel aluminium, wat giftig is voor ons brein.
• Vleesvervangers zijn vaak gemaakt van soja-hydrolysaat. De gezondheidsbevorderende effecten van soja hoeven niet voor deze vorm te gelden.
• In veel van ons dagelijks voedsel, vooral in kant-en-klaar-maaltijden, zit genetisch gemanipuleerde soja.
• Soja is, doordat het opiaat-achtige stoffen en een overmaat aan oestrogenen bevat, ook een ‘imitatie-feel-good’- stof die kan zorgen voor een overprikkeling van ons brein. Het maakt ons daardoor uiteindelijk stressgevoeliger.
• Het milieu lijdt erg onder de massale sojateelt.
• Er komen steeds meer bewijzen dat genetisch gemanipuleerde soja een rol zou kunnen spelen bij hormonale afwijkingen en onvruchtbaarheid.
• Steeds meer mensen blijken niet tegen soja te kunnen.