De schildklier is een vlindervormige klier aan de voorkant van de hals die schildklierhormonen produceert uit tyrosine en jodium. De belangrijkste functie van de schildklier en schildklierhormoon is stofwisseling en groei.
De schildklier scheidt, net als alle andere klieren, hormonen uit die de activiteit van de organen en cellen in het lichaam reguleren. De schildklierhormonen worden aangestuurd door een signaleringssysteem (de HPA-as). Dit systeem zorgt voor de communicatie tussen de hypothalamus: een klier onderaan de hersenen, de hypofyse: een orgaan ter grootte van een erwt die zich ook aan de onderzijde van de hersenen bevindt, de schildklier, de lever, de bijnieren, het bloed en de cellen, met als doel de juiste hoeveelheid schildklierhormoon in de cellen te krijgen.
Aangezien het systeem zo complex is, is het bij symptomen niet zo makkelijk om de oorzaak te achterhalen. Deze kan in meerdere onderdelen van het systeem zitten of in de relatie tussen een of meer onderdelen of in verschillende invloeden van buitenaf, zoals stress, erfelijkheid, voedingspatroon, blootstelling aan chemicaliën, straling van bijvoorbeeld uw smartphone, infectie en andere mogelijke factoren.
Schildklierhormonen reguleren de energieproductie en het metabolisme van iedere cel in het lichaam. Voor een goede gezondheid is het daarom belangrijk om de juiste hoeveelheid schildklierhormonen te hebben.
Wanneer dit niet het geval is dan kan dit problemen veroorzaken in:
– de hersenen (depressie, geheugenproblemen, dementie en brainfog),
– het maag-darmkanaal (constipatie en een hyper doorlaatbare darm),
– het hart (meer risico op hart- en vaatziekten),
– het immuunsysteem (meer risico op auto-immuunziekten),
– de lever (verslechtering van de ontgiftingscapaciteit),
– het metabolisme (gewichtstoename en gewichtsverlies),
- de spieren (spierpijn en spierzwakte),
– met de seksualiteit (laag libidogehalte),
– hormoononbalans (in oestrogeen, progesteron en testosteron).
In Nederland zijn ruim 540.000 mensen gediagnosticeerd schildklierpatiënt. Hiervan heeft 90% een traag werkende schildklier. Vermoedelijk lopen er in Nederland nog 300.000 mensen rond met vage klachten die nog niet (h)erkend worden als schildklierpatiënt.
De kans op schildklierproblemen is bij vrouwen 5 tot 8 maal groter dan bij mannen. Bij ten minste 1 op de 8 vrouwen zal tijdens hun leven een schildklierstoornis worden vastgesteld, maar bij velen blijft deze ziekte onopgemerkt. Bij 5 tot 7 procent van de zwangerschappen blijkt na de bevalling sprake van een tijdelijke of blijvende schildklierziekte. Wanneer een zwangere vrouw een schildklieraandoening heeft, dan kan dit, wanneer dit niet behandeld wordt, grote gevolgen hebben voor haar en het (ongeboren) kind. Sommige schildklierpatiënten hebben vijf miskramen gehad, voordat ze eindelijk zwanger bleven. Achteraf bleek dit door een schildklieraandoening te komen, die pas later ontdekt werd.
Wanneer de schildklier niet goed functioneert, dan lijdt het hele lichaam daaronder. Een schildklierstoornis ontstaat vaak heel geleidelijk. Tegen de tijd dat er een vermoeden is dat er iets mis is, is de stoornis al in een vergevorderd stadium. Meestal begint het met een gevoel van uitputting. U kunt last krijgen van brainfog (hersenmist) of u bent hyper en begrijpt niet waar dat door komt. Het kan ook zijn dat het u niet meer lukt om af te vallen of juist op gewicht te blijven en dat uw energie is verdwenen. Opmerkelijk aan de lijst met typische schildkliersymptomen is dat sprake kan zijn van zowel gewichtsverlies als gewichtstoename. Dit kunnen echter allebei symptomen zijn van een niet goed werkende schildklier.
Hypothyroïdie, de meest voorkomende vorm van een niet goed werkende schildklier, ontstaat wanneer de schildklier niet genoeg schildklierhormonen produceert. Als gevolg hiervan vertragen alle lichaamsprocessen.
Hyperthyroïdie ontstaat wanneer de schildklier te veel hormonen produceert. Als gevolg hiervan versnellen alle processen van het lichaam.
Veel mensen denken dat wanneer de waarden van de schildklier binnen de normale referentiewaarden vallen, er niets aan de hand is met hun schildklier. Maar iedereen is anders en we hebben allemaal een eigen optimaal niveau aan schildklierhormonen. Een normale waarde kan betekenen dat deze voor u toch te hoog is of te laag en dat u daardoor klachten blijft houden.
Schildklierproblemen zijn moeilijk te diagnosticeren, omdat veel van de symptomen lijken op andere aandoeningen
Voeding is een belangrijk onderdeel van de behandeling bij schildklierproblemen. Er bestaat veel overlap tussen schildklier-, darm-, immuun- en bijnierproblemen en bij dit alles is de juiste voeding van groot belang.
Tips:
• Vermijd soja (met uitzondering van gefermenteerde soja, zoals tempeh, miso, tamari enz.), want soja bevat isothiocyanten die de schildklierfunctie kunnen onderdrukken.
• Vermijd gluten, want een voedselovergevoeligheid kan de schildklierfunctie uit balans brengen.
• Vermijd zuivel, want dat kan een trigger zijn voor ontstekingen.
• Vermijd suiker, want dat kan de hormoonbalans verstoren.
• Vermijd geraffineerde koolhydraten, want die hebben een negatief effect op de hormoonbalans Het is beter om te kiezen voor oude graansoorten zoals quinoa, boekweit gierst en amarant.
• Eet zo onbewerkt en biologisch mogelijk. Chemicaliën in o.a. voedsel zijn vaak endocriene verstoorders, waardoor de werking van o.a. de schildklier en de bijnieren, wordt verstoord.
• Eet niet teveel kruisbloemige groenten zoals : broccoli, bloemkool, kool, boerenkool en spruitjes, omdat deze goïtrogenen bevatten. Dit zijn moleculen die de schildklierfunctie beïnvloeden. Kort gestoomd of gekookt vormen deze groenten een minder groot probleem.
• Zorg voor de inname van voldoende jodium, want daar hebben veel patiënten met hypothyroïdie een tekort aan. Door veranderende voedingsgewoonten worden belangrijke jodiumbronnen zoals brood en gejodeerd keukenzout, niet meer gegeten. Te veel jodium, bijv. door het innemen van een te hoge dosering supplementen, kan de symptomen van een schildklierprobleem versterken.
• Zorg voor de inname van voldoende selenium, zink, omega 3, B-vitaminen, ijzer, en vitamine D Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat meer dan 90% van de patiënten met schildklierstoornissen een tekort hebben aan vitamine D.
• Inname van voldoende voedingsmiddelen met tyrosine of suppletie van L-tyrosine is gunstig bij het verbeteren van schildkliersymptomen, omdat het een rol speelt in de productie van melatonine en dopamine.
• Ondersteun uw lever met bittere groenten zoals asperges, witlof, andijvie. De lever speelt een belangrijke rol bij het actief maken van het schildklierhormoon.
• Zorg voor voeding met voldoende antioxidanten, zoals groente en fruit met felle kleuren. Ook kruidnagel, kaneel, kurkuma, oregano, noten, en cacao hebben hoge waardes aan antioxidanten.
Ook een verandering in leefstijl kan de werking van de schildklier verbeteren. Vermijd daarom zowel emotionele als fysieke stress want daardoor gaan de bijnieren o.a. meer cortisol aanmaken. Te veel cortisol veroorzaakt ontstekingen en verstoort o.a. de schildklierfunctie.
Zorg ook voor voldoende lichaamsbeweging.
