Het woord psoriasis is afkomstig van het Griekse psora, dat jeuk of huiduitslag betekent. Psoriasis is een inflammatoire systemische auto-immuunziekte, die primair zichtbaar wordt bij huidveranderingen, maar ook gewrichten, ligamenten, vaten en andere organen kan aantasten.
Vaak is er sprake van een genetische aanleg. De oorzaak ligt in een overmatige en verkeerde werking van het immuunsysteem. Er wordt een verband gezien tussen inflammatoire darmziektebeelden en psoriasis.
Psoriasis komt bij 3% van de Europeaanse bevolking voor. Bij de meest voorkomende vorm is er sprake van een versnelde deling en verminderde rijping van de hoorncellen in de opperhuid; vaak tienmaal sneller dan normaal. Hierdoor ontstaan verheven, rode, droge, hoornachtige plaques op de huid. Vrijwel elke huidzone kan zijn aangetast, evenals plaatsen waar nagels en/of haren groeien. Omdat de cellen niet uitrijpen is ook het afschilferen verstoord, waardoor grote witte schilfers op de aangedane plaatsen ontstaan, die moeilijk loslaten.
Ook zonder krabben kan de rode huid ontstoken raken. In een later stadium kunnen ook gewrichten en botten (voornamelijk van de hand) ontstoken raken en vervormen. De eerste tekenen vertonen zich vaak rond de ellebogen en/of de knieën. Stress, al dan niet chronisch, kan psoriasis doen opvlammen.
Hoewel psoriasis tot uiting komt in de huid, is het geen huidprobleem, maar een auto-immuun aandoening. Er is dan ook sprake van een ziektebeeld van het Common Mucosal Immune System (CMIS). De huid behoort daartoe en is daardoor zowel afweer- als uitscheidingsorgaan. Het CMIS is een netwerk van immuunstructuren binnen slijmvliesorganen, en zorgt voor een basale bescherming tegen zowel interne als externe agressoren. Bij activering van het immuunsysteem in één van de CMIS-onderdelen, worden andere onderdelen ‘geïnformeerd’ door migrerende dendrietcellen om antilichamen tegen deze indringer te vormen in alle structuren van het CMIS.
Vanuit de traditionele Chinese geneeskunde bezien raakt een uitscheidingsorgaan overactief als andere uitscheidingsorganen niet in staat zijn hun taak naar behoren te vervullen. De darm is het uitscheidingssysteem bij uitstek en het is dus ook niet verbazingwekkend, dat er een verband wordt gelegd tussen storingen van het darm-immuunsysteem en allergische, cystevormige storingen van de huid en/of de longen. De ervaring leert dat een dergelijke allergie altijd gepaard gaat met een darmverstoring. Vaak is er sprake van verkeerd voedingsgedrag en veelvuldig antibioticagebruik zonder microbiotische ondersteuning.
Vitamine A en D alsmede EPA en DHA beïnvloeden bepaalde genen door middel van aanhechting aan een groep DNA-receptoren die van belang zijn voor een aantal vitale functies, die essentieel zijn bij psoriasis. Bij een tekort aan genoemde vetzuren kunnen zij hun taken niet vervullen.
Belangrijk in het ontstekingsproces is de aanwezigheid en het vrijkomen van het meervoudig onverzadigde vetzuur arachidonzuur uit voedsel en het celmembraan. Arachidonzuur bereikt het lichaam:
1. Via met name (varkens)vlees en gevogelte, eieren en vette melkproducten.
2. Door synthese vanuit linolzuur, vooral onder invloed van een verhoogde insulinespiegel, alcoholgebruik en stress. De inname van linolzuur is tegenwoordig circa tien maal te hoog.
Het gebruik van niet-steroïde anti-inflammatoire medicijnen (NSAID’s) blijkt het ziektebeeld te verergeren.
Uitgangspunten bij het aanpakken van psoriasis zijn:
1. Behandeling van het immuunsysteem van de darm, en dus (o.a.) het herstellen van de symbiose van de darmflora.
2. Behandeling van het ontstekingsbeeld.
De voeding moet daartoe minimaal drie maanden lang zoveel mogelijk vrij zijn van arachidonzuur en rijk aan EPA en DHA. Dit is te bereiken door:
● Minimaal 300 gram vette vis (haring, zalm, sardines, makreel) per week te gebruiken,
● Dagelijks 1 dessertlepel koudgeperste lijnzaadolie of hennepzaadolie te nemen,
● Dagelijks 2 eetlepels chiazaad en een handje walnoten te eten,
● Vermijding of beperking van producten die de werking van omega-3 vetzuren en GLA blokkeren. Dit zijn vooral: alcohol, suiker en suikerrijke producten, cafeïne, vet vlees, kaas, melkproducten en producten met geharde vetten zoals snacks, koek, gebak en luxe broodjes.
Psoriasis wordt in verband gebracht met een verhoogde belasting door gifstoffen, bijvoorbeeld vanuit de darm, het milieu, de voeding of de stofwisseling. De lever is het belangrijkste orgaan voor het afvoeren van afvalstoffen. Ondersteun de lever en daarmee de huid met bittere voedingsmiddelen, kruiden en zwavelrijke voedingsmiddelen zoals witlof, andijvie, grapefuit, slasoorten, kamille, gentiaan, knoflook, ui, prei, kool en eieren.
Voedselovergevoeligheid kan psoriasis verergeren of triggeren, omdat het immuunsysteem actief wordt bij een overgevoelige reactie op voeding. De meest voorkomende overgevoeligheden zijn die voor (koe)melk, glutenhoudende granen (tarwe, rogge, gerst, spelt, kamut), citrusfruit en biogene aminen. Biogene aminen zijn hormoonachtige stoffen die van nature in onze voeding voorkomen, zoals in zuurkool, spinazie, tomaat, rode wijn, harde droge worst, oude en schimmelkazen en alcohol.
Vitamine A, vitamine D, zink, omega-3, GLA en bepaalde kruiden, specerijen, groenten- en fruitsoorten zoals knoflook, gember, geelwortel, koolsoorten, kiemgroenten, zeegroenten, bessen, granaatappels, citrusfruit, Mariadistel en Boswellia, zijn effectief om huidontstekingen af te remmen.
Palmitoylethanolamide (PEA) heeft naast een ontstekingsremmende, ook een celbeschermende en pijnstillende werking.
