Natuurdiëtisten Nederland

Marijke de Waal Malefijt (2020)

Gepubliceerd op 02-03-2020

Ontlastingskleuren

betekenis & definitie

Bepaalde voedingsmiddelen, medicijnen, verteringsstoornissen en kleurstoffen kunnen de ontlasting van een ongebruikelijke kleur voorzien..

Wat betekent de kleur van de ontlasting?
Lichtbruine ontlasting. Een lichtbruine tot bleekbruine ontlasting kan komen door een gebrekkige voedselvertering of door te veel zuivel in je dieet. Het kan ook een gevolg zijn van een verstoring van de lever, gal of alvleesklier.

Zwarte ontlasting. Zwarte ontlasting duidt op geoxideerd “oud bloed”. Als een bloeding zeer hoog in je maag-darmkanaal ligt (slokdarm, maag e.a.), krijgt het bloed kans om te oxideren en te mengen met je ontlasting. Dan ontstaat er een gitzwarte, kleverige, teerachtige substantie met een typerende geur. De hoeveelheid bloed die leidt tot melena wijst op een aanzienlijke bloeding (zweer, perforatie, tumor e.a.). Zwarte ontlasting moet je dus uiterst serieus nemen. Koolstoftabletten tegen diarree (zoals Norit) of een overschot aan het mineraal ijzer bij een ijzersuppletie kan ook zorgen voor een zwarte ontlasting.

Grijze ontlasting. Ontstaat meestal door problemen met je alvleesklier. Er ontstaat vetdiarree, wat zich uit in een grijze tot grijs-witte, vette, brijachtige stopverfontlasting. Vetdiarree ontstaat ook door een vetrijk dieet of door verminderde voedingsstofopname door je dunne darm. Grijze ontlasting kan ook duiden op een leverfunctiestoornis of een hoge concentratie aan gisten in je ontlasting.

Groene ontlasting. Groene ontlasting bij volwassenen ontstaat meestal door problemen met je galblaas of lever. Je ontlasting kan overigens ook groen kleuren bij het eten van veel groene bladgroenten of groene koolsoorten. Daarnaast kan er sprake zijn van een overgroei van ziekmakende bacteriën. Clostridium bijvoorbeeld is een bacterie, die door antibioticagebruik, te vet of te eiwitrijk eten kan gaan overheersen in je darmen. Deze bacterie veroorzaakt groene ontlasting, diarree, buikpijn en koorts.

Gele ontlasting. Je ontlasting krijgt een vies-gele tot okerachtige kleur bij een verstopping van je galbuis of leverbuis door toedoen van galstenen, leverproblemen of gezwellen, of door een galblaasontsteking. Gele of okerkleurige ontlasting of geel slijm bij je ontlasting kan ook ontstaan door overmatig alcoholgebruik.

Roestbruine tot roodbruine ontlasting. Komt vaak door een voeding met veel rode kleurstoffen (rode kool, rode bietjes, rode paprika e.a.). Maar zitten er helderrode bloedsporen in je ontlasting, dan duidt dat doorgaans op een bloeding in je anus of endeldarm. Bloedingen kunnen ontstaan door aambeien, abcessen of tumoren, maar ook door (acute) ontstekingen, bacteriële infecties of wondjes.

Wat zijn oorzaken van een stinkende ontlasting?
Een sterke geur van de ontlasting duidt op een aandoening. Normale ontlasting heeft een geur die veroorzaakt wordt door bacteriële fermentatie van voedingsstoffen en door dode darmbacteriën. In principe stinkt de ontlasting niet. Wanneer dit wel zo is of wanneer de ontlasting anders ruikt en blijft plakken, is er sprake van bijvoorbeeld een infectie. Bij kleine kinderen kan de ontlasting erg stinken ten gevolge van besmetting met parasieten of een glutenintolerantie.

Een sterke geur wordt in veel gevallen veroorzaakt door:
1. Slechte vertering van eiwitten
2. Darmparasieten
3. Een slechte vertering en een gebrekkige opname van voedingsstoffen
4. Toename van zetmeel in de darm
5. Voedingsallergie
6. Glutenintolerantie
7. Darminfectie
8. Gebrek aan alvleesklier enzymen
9. Een ontsteking, Colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn
10. Maagzuurremmers
11. Overgewicht en een toename van gasvorming
12. Slechte vetvertering. Ranzige vetlucht door overdaad aan vet.
13. Slechte eiwitvertering. Vooral de vertering van eiwitten veroorzaakt een onplezierige geur. Het gebruik van maagzuurremmers vermindert de eiwitvertering.
14. Slechte zetmeelvertering. Zuur ruikende ontlasting gaat vaak samen met een lage zuurtegraad van de ontlasting en gisting door een overdaad aan zetmeel.

Hoe kun je stinkende ontlasting voorkomen?
Een belangrijke stap is de oorzaak van de klachten te achterhalen. Vervolgens kunnen gevoelige voedingsmiddelen vermeden worden. Ook het eten van minder eiwitten kan helpen. Besmetting met parasieten kan worden voorkomen door een goede hygiëne. Daarnaast kan het gebruik van een pre- en probioticum uitkomst bieden.