Kwik is een in de natuur voorkomend element en wordt gevonden in de lucht, water, bodem en in ons voedsel. Het behoort volgens de Wereld Gezondheidsorganisatie WHO tot de top 10 van chemische stoffen waar de gezondheid van de wereldbevolking tegen beschermd moet worden.
Uit studies blijkt kwik neuro- en nefrotoxisch voor hersenen, zenuwen en nieren en het verstoort diverse biochemische en immunologische processen.Wanneer kwik eenmaal in het milieu is terecht gekomen, wordt het door bacteriën omgezet in organisch kwik: methylkwik. Dit hoopt zich op in bijv. vis en schaal- en schelpdieren. Een vismaaltijd van 100 gram vis kan enkele microgrammen tot meer dan 100 microgram kwik bevatten. Daarentegen bedraagt de opname van kwik uit overige voeding en het milieu slechts 2,5 mcg tot 10 mcg per dag.
Een belangrijke bron voor kwikbelasting zijn amalgaamvullingen in het gebit. Amalgaam bestaat voor 50 % uit kwik. Amalgaamvullingen in het gebit geven voortdurend kwikdamp en -ionen af. Zo wordt geschat dat bij een persoon met enkele amalgaamvullingen in de mond dagelijks tussen de 30 en 125 mcg kwik vrijkomt. Naast kwik bevatten amalgaamvullingen ook tin, zilver en soms zink en/of koper. Deze metalen kunnen de toxiciteit van kwik versterken.
De mate waarin schadelijke effecten van een belasting met kwik optreden zijn afhankelijk van o.a. het aantal amalgaamvullingen, belasting met andere toxines, de constitutie, algehele conditie en de ontgiftingscapaciteit van de darmen, lever en nieren van een persoon. Daarnaast zijn bepaalde groepen mensen extra kwetsbaar voor de schadelijke effecten van kwik, zoals foetussen, baby’s, kinderen, mensen met een chemische overgevoeligheid en aandoeningen aan de hersenen of het zenuwstelsel, zoals MS, Parkinson en de ziekte van Lyme en bij een aandoening met een verminderde nier- of leverfunctie. De halfwaarde tijd van kwik in het lichaam varieert van meerdere maanden tot vele jaren.
Kwikbestanddelen worden opgenomen via de luchtwegen, mond- en darmslijmvliezen en migreren via het bloed door het hele lichaam. Klachten die in verband worden gebracht met een kwikbelasting zijn o.a. vermoeidheid, emotionele instabiliteit, vergeetachtigheid, verminderde concentratie, chronische infecties, tandvlees- en mondslijmvliesproblemen. Maar het kan ook migraine, duizeligheid, oorsuizen, coördinatieproblemen, bevingen, trillingen, een doof gevoel of tintelingen veroorzaken. Plaatsen waarvan is aangetoond dat kwik zich ophoopt en zijn schadelijke werking uitoefent zijn de hersenen, zenuwen, rode bloedcellen, gewrichten, lever, (bij)nieren, milt, schildklier, de foetus en moedermelk.
Kwik maakt de bloed-hersenbarrière meer doorlaatbaar, waardoor toxines gemakkelijker vanuit het bloed de hersenen binnen kunnen dringen en daar schade kunnen aanrichten.
Het verandert tevens de structuur van moleculen, waardoor bepaalde enzymen, eiwitten, hormonen e.d. hun functie niet meer goed kunnen uitoefenen.
Kwik bindt zich makkelijk aan moleculen met zwavelbruggen, zoals glutathion, waardoor deze moleculen onwerkzaam worden. Glutathion is nodig voor bijv. de ontgifting van zware metalen en het wegvangen van vrije radicalen (oxidatieve stress). Oxidatieve stress kan leiden tot beschadiging van allerlei organen en systemen.
Je kunt minder kwik binnen krijgen door:
* Maximaal 2x per week een portie kwikarme vis te eten zoals wilde zalm, haring, makreel, sardines en platvis.
* Op te passen met kauwgom kauwen, hete dranken en zure producten als u amalgaamvullingen in uw gebit heeft, omdat hierdoor het vrijkomen van kwik uit amalgaam wordt bevorderd. Laat ook uw tanden niet polijsten en gebruik tandpasta zonder whiteners, zodat er niet onnodig extra kwik uit uw amalgaamvullingen vrijkomt.
* Amalgaanvullingen te laten vervangen. Laat dit zeer zorgvuldig, door een hierin gespecialiseerde (biologische) tandarts doen. Er dient daarbij gebruik te worden gemaakt van een cofferdam en een zeer goede afzuiginstallatie om het vrijkomen van kwikdampen tot het absolute minimum te beperken. Wanneer amalgaam niet zeer zorgvuldig wordt verwijderd, kunnen de vrijgekomen kwikdampen grote gezondheidsschade aanrichten.
Ons lichaam is in staat om kleine hoeveelheden zware metalen, zoals kwik, zelf onschadelijk te maken en af te voeren. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de mond, darmen, lever en nieren en de stof glutathion, die een cellulaire ontgifter is. Voor de ontgiftende werking van glutathion is het enzym glutathiontransferase nodig. De activiteit van dit enzym wordt gestimuleerd door kurkuma (curcumine), anijs, karwij, selderijzaad, daslook, koriander, komijn, dille, venkel(zaad), peterselie, munt, kwark, granaatappel, cottage cheese, en wei-eiwit. De behoefte aan glutathion wordt verhoogd door een zware metalen belasting, bestraling, cytostatica, paracetamol, alcohol en cafeïnebevattende producten.
Enkele tips om de uitscheiding van kwik te bevorderen zijn:
1. Eet minimaal 500 gram biologische groenten en fruit per dag. Deze zijn rijk aan antioxidanten en vezels. Antioxidanten beschermen het lichaam tegen de schadelijke effecten van kwik en ondersteunen de lever bij het afvoeren van kwikresten. Vezels uit groenten en fruit binden kwik in de darmen, zodat het via de ontlasting wordt uitgescheiden.
2. Kies voor volle granen en volkorenproducten. Deze zijn rijk aan vezels en nutriënten, zoals vitamine B, zink en selenium die de lever ondersteunen bij het afvoeren van zware metalen via de gal.
3. Drink minimaal 1 ½ liter bronwater, kruidenthee, bouillon en/of groentesap per dag.
Hierdoor kunnen de darmen en nieren gemakkelijker zware metalen afvoeren.
4. Eet dagelijks producten die glutathion, zwavel, zink, selenium, vitamine B6, B12 en foliumzuur bevatten. Daarmee wordt de uitscheiding van kwik via de lever ondersteund. En ze helpen bij het ontgiften van kwik in de mond-, maag- en darmslijmvliezen.
5. Vermijd koffie, zwarte thee, alcohol, roken, de anticonceptiepil en paracetamol. Deze producten moeten door de lever worden afgebroken. Hierdoor wordt de lever overbelast en de afvoer van zware metalen geremd.
6.Suppleer eventueel chlorophyl. Dit is het groene pigment in planten en het wordt in iets gewijzigde vorm ook in bepaalde bacteriën aangetroffen. In meerdere studies is aangetoond, dat chlorophyl zware metalen bindt en de uitscheiding daarvan via de urine en faeces opvallend kan verhogen.
