Curcumine is één van de werkzame stoffen uit de Curcuma longa plant. Het is ook bekend onder de naam kurkuma of Indiase geelwortel.
Curcumine wordt gebruikt als smaakmaker, maar vanwege zijn heilzame werking ook toegepast als voedingssupplement. De verkoop van kurkuma is de afgelopen jaren exponentieel gegroeid. Kurkuma als voedingssupplement blijkt echter ook bijwerkingen als leverklachten te kunnen veroorzaken.
Curcumine beïnvloedt meer dan 100 verschillende regulatie- of signaalmoleculen. Er zijn vele studies die positieve gezondheidseffecten melden over curcumine. Indien een voldoende hoge weefselconcentratie wordt bereikt, kan curcumine een groot aantal chronische ziekten positief beïnvloeden, vooral door versterking van het antioxidantensysteem, ontstekingsremming en immunomodulatie.
Curcumine is echter geen geneesmiddel. Diverse medische bronnen vermelden inmiddels leverproblemen bij het gebruik van curcumine
De meeste medicijnen hebben bijwerkingen, soms zelfs heel ernstige. Amerikaans onderzoek toonde aan dat 6,5% van de ziekenhuisopnames komt door bijwerkingen van medicijnen. Daarnaast geven recente onderzoeken aan dat zo’n 22% van de medicijngebruikers geen effect merkt bij de standaarddosering. Zo’n 30% van de medicijngebruikers meldt min of meer ernstige bijwerkingen. Een farmacogenetisch onderzoek geeft op basis van het individuele DNA-profiel uitsluitsel over de werking van bepaalde medicijnen. Op basis daarvan medicijnen voorschrijven vermindert de kans op bijwerkingen.
Ook complementaire middelen zoals voedingssupplementen, kruidenextracten (o.a. curcumine) kunnen bijwerkingen geven omdat de CYP-enzymen erdoor geactiveerd of vertraagd worden. CYP-enzymen zijn enzymen die belangrijk zijn voor de afbraak van potentiële schadelijk stoffen en/of verschillende lichaamsvreemde stoffen.
Het is belangrijk dat er meer onderzoek komt naar de mogelijk schadelijke bijwerkingen van het gebruik van voedingssupplementen met specerijen en kruiden. In de natuurdiëtistenpraktijk wordt n.a.v. het farmacogenetisch onderzoek steeds vaker geconstateerd, dat mensen met bepaalde CYP-afwijkingen de curcumine slecht verdragen. Bij hen is de lever niet goed in staat de curcumine te verwerken.
Curcumine is gecontra-indiceerd bij mensen met galwegobstructies en galstenen. Maar ook mensen met gevoelige galproblemen moeten opletten. Aan te raden is te starten met een lage dosis en daarbij diverse bloedwaarden waaronder ASAT, ALAT Gamma–GT en bilirubine in de gaten te houden. Bij zwangerschap en het geven van borstvoeding wordt curcumine afgeraden, vanwege het ontbreken van veiligheidsgegevens.
Enkele interacties m.b.t curcumine:
•Curcumine remt bloedplaatjesaggregatie. Voorzichtigheid is daarom geboden bij het combineren met trombocytenaggregatieremmers en andere antistollingsmiddelen
•Curcumine kan de bloedglucosespiegel verlagen. Diabetici dienen met dit curcumine-effect rekening te houden
•Curcumine verhoogt de effectiviteit van cytostatica (waaronder 5-fluorouracil, doxorubicine, gemcitabine, carboplatine)
•Curcumine versterkt mogelijk de werkzaamheid van celecoxib bij reumatische aandoeningen en kanker (pancreas, colorectaal)
•Curcumine cheleert ijzer. Neem curcumine daarom niet gelijktijdig met een ijzersupplement in. Wees terughoudend met curcuminesuppletie bij een ijzergebrek.
Nu er ook minder positieve berichten naar buiten komen over curcumine zijn er dus goede redenen om de hype m.b.t. dit stofje te temperen.
