Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Werk aan de Diefdijk in Leerdam

betekenis & definitie

Werk aan de Diefdijk. De ten oosten van Leerdam gelegen Diefdijk was vanaf 1672 onderdeel van de Oude en van 1815 tot 1951 ook onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

De kruisende spoorlijn Dordrecht-Geldermalsen vormde een extra te verdedigen acces. Daartoe legde men in 1879-'83 in het gebied ‘Het Wiel’ ten oosten van de Diefdijk een omgrachte batterij aan met een bomvrij drielaags wachthuis onder gronddekking.

Tussen het eiland en de dijk liggen naast elkaar een toegangsbrug en een spoorbrug (1881-'83). Het brede stuk van beide bruggen is opgebouwd met vakwerkliggers.

Het bij mobilisatie wegdraaibare smallere gedeelte is een kraanbrug, bestaande uit twee evenwijdige uitkragende armen (kranen) die draaien om een verticale as. Het is het laatste voorbeeld van een dergelijke bij vestingen toegepaste constructie.

De spoorbrug is na de laatste vernieuwing (1978) niet meer beweegbaar. Aan de westzijde van de Diefdijk is een artillerieloods met wachterswoning gebouwd (1887).

In 1938-'40 heeft men enkele betonnen groepsschuilplaatsen toegevoegd.