Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Gemalen in Haastrecht

betekenis & definitie

Gemalen. In 1872 (gevelsteen) gebouwd als een van de eerste stoomschepradgemalen is het gemaal De Hooge Boezem achter Haastrecht (Hoogstraat 31), dat ook bekend staat als gemaal ‘S.I. van Nooten’.

Het in eclectische vormen uitgevoerde driebeukige gemaal bevat ketels (links), een stoommachine (midden) en schepraderen (rechts). De twee in 1914 geplaatste centrifugaalpompen zijn in 1952 vervangen door elektromotoren (buiten bedrijf gesteld 1979).

Eveneens in eclectische vormen uitgevoerd is de machinistenwoning (Hoogstraat 80; 1873).Aan de noordwestzijde van Haastrecht ligt het gemaal van de polder Stein (Steinsedijk 1; 1883) met machinistenwoning, maalkolk en doorlaatsluisje. Ten oosten ten oosten van Haastrecht staan twee gemalen. Gevels met klimmende friezen heeft ook het gemaal van de polders Polsbroek en Groot en Klein Keulevaart (Provincialeweg Oost 113a; 1881, nieuw gemaal 1990). Het gemaal van de polder Hoenkoop (Provincialeweg Oost 67; 1884) is ontworpen door H. Paul.