Havens. De Zuidhavenpoort en de Noordhavenpoort flankeren de toegang tot de Oude Haven.
Het havenbassin met gemetselde kademuren liep oorspronkelijk van deze poorten door tot aan de overgang van de Dam en de Mol. In 1871-'72 werd echter het eerste deel gedempt, waarbij het Havenplein ontstond.
In 1892 volgde een tweede gedeelte nu Havenpark genoemd tot aan het Kraanplein. Sinds 1992 is het resterende havengedeelte als museumhaven voor varende monumenten in gebruik.
Onder meer nabij de Oude Haven (Pottebakkerstraat) bevinden zich aan weerszijden van de doorgang hardstenen palen met gleuven voor de plaatsing van schotbalken bij hoog water. Wegens het verzanden van de Oude Haven en de Gouwe werd in 1597-'99 het havenkanaal gegraven naar de Oosterschelde.
Ter plaatse van de zuidelijk stadsgracht kwam een nieuw bassin tot stand, de Nieuwe Haven, met ook aan de Engelse kade gemetselde kademuren. In 1953-59 is in het havenkanaal een keersluis aangebracht.
