Monumenten in Nederland: Zeeland

R. Stenvert en C. Kolman (2003)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Fort Rammekens in Ritthem

betekenis & definitie

Fort Rammekens (bij Rammekensweg 10), gelegen ten oosten van Ritthem, werd in 1547-'56 op last van de landvoogdes Maria van Hongarije gebouwd ter controle van de Westerschelde (Antwerpen) en het Sloe (Middelburg). De vestingbouwkundigen Donato de Boni en Peter Fransz maakten het ontwerp.

Het omgrachte fort heeft een opvallende, nagenoeg driehoekige, vorm met een middenbastion en twee halfbastions met kazematten. Bijzonder fraai is de robuuste gebosseerde natuurstenen toegangspoort in vroege renaissance-stijl, afgesloten door een zware kroonlijst.

Op de sluitsteen boven de doorgang zijn een bebaarde kop en het jaartal 1547 aangebracht. Het fort heeft wijzigingen ondergaan in 1652, 1717 en verder in 1787, toen op de binnenplaats een hospitaal voor zeelieden werd gebouwd.

In de benedenmuren aan de Westerscheldezijde bevinden zich stenen met de jaartallen 1717 en 1722 en in de later in metselwerk verhoogde muren bevindt zich een steen met het jaartal 1787. Keizer Napoleon liet het fort in 1810 versterken en moderniseren door de inbouw van negen gemetselde bomvrije kazematten aan de zeezijde.

Het bijbehorende aarden kroonwerk en de extra gracht aan de landzijde werden slechts ten dele uitgevoerd. Het in 1869 als vestingwerk opgeheven fort bleef in gebruik als kruitmagazijn.

In de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Duitsers het fort als de oostelijke aanzet van het Landfront Vlissingen. In 1944 werd de dijk aan de westzijde gebombardeerd en ontstond daar een kreek.

Dit gat werd in 1945 met caissons gedicht en ter herinnering staat er een in 1990 door S. Roothaan vervaardigd monument.