Monumenten in Nederland: Zeeland

R. Stenvert en C. Kolman (2003)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Colijnsplaat (gemeente Noord-Beveland)

betekenis & definitie

Voorstraatdorp met kerkring, gesticht in 1598 na de bedijking van de Oud Noord-Bevelandpolder. Nabij de uitwateringssluis van deze polder ontstond de haven.

Het gaaf bewaard gebleven regelmatige stratenpatroon bestaat uit een haaks op de zeedijk (Havenstraat) aangelegde brede Voorstraat, die in 1827 met bomen is beplant, met aan weerszijden twee parallel lopende straten. Aan de landzijde van de Voorstraat verrees begin 17de eeuw de kerk en aan de dijkzijde in 1769 een rechthuis ter plaatse van een kleine 17de-eeuwse schans.

Na het dempen van de kerkgracht rond 1920 werd de Havelaarstraat aangelegd en heeft men het kerkhofterrein met woningen bebouwd. Colijnsplaat is na de Tweede Wereldoorlog aan de zuidzijde enigszins uitgebreid.

In het kader van het Deltaplan is de oude haven in 1961 binnen de dijk gebracht (gedempt 1979) en is aan de noordzijde de nieuwe Rijksvissershaven voor de vissersvloot van Veere en Arnemuiden ontstaan. Colijnsplaat is een beschermd dorpsgezicht.