Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Borne

betekenis & definitie

Esdorp ontstaan in de middeleeuwen bij de bisschoppelijke Hof te Borne (de huidige Meyershof) en de parochiekerk. De sterk agrarische bebouwing was los gegroepeerd rond brinken (Koppelsbrink).

Vanwege de centrale ligging vestigden zich in de 18de eeuw veel kooplieden, die vooral handelden in textiel. De economische bedrijvigheid verplaatste zich in de loop van de tijd steeds meer in noordelijke en westelijke richting.

Eerst nabij de Marktstraat en de daarbij gelegen, omstreeks 1900 verdwenen, haven aan de Bornse Beek. De Grotestraat werd in 1830 aangelegd.

Bij de in 1865 aangelegde spoorlijn Almelo-Salzbergen bouwde de fabrikeursfamilie Spanjaard een textielfabriek. Door uitbreidingen zou de fabriek ten slotte vrijwel het gehele gebied tussen Stationsstraat, Parallelweg en Azelosestraat beslaan.

De directeuren bouwden villa's langs de Grotestraat en de Stationsstraat. De familie Spanjaard liet tot aan de Tweede Wereldoorlog vele arbeiderswoningen bouwen, voornamelijk aan de overzijde van de spoorlijn.

De uitbreidingen van het dorp vonden na de oorlog in westelijke, zuidelijke en tenslotte in noordelijke richting plaats.