Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Appartementengebouwen in Amsterdam

betekenis & definitie

Het woonhotel of etagehuis een gebouwtype dat in andere hoofdsteden veel voorkomt ontbreekt nagenoeg in Amsterdam. Architect F.A.

Warners ontwierp het appartementengebouw Huize Loma (De Lairessestraat 4-8; 1913, verhoogd 1924) met conciërgewoning en moderne voorzieningen als een lift en badkamers. Van zijn hand is ook Huize Zonnehoek (De Lairessestraat 88-90; 1913-'15) met luxe-etagewoningen voorzien van centrale verwarming en elektrische bellen.

Het jaar daarop verrees aan de overzijde Huize Zuidwijck (De Lairessestraat 94-98) en als meest luxueuze uiting het etagehuis Westhove (De Lairessestraat 163; 1920-'23) met zestien appartementen voor een van de grachtengordel afkomstige groep bewoners. Op kleinere schaal ontwierp G.J.

Rutgers in verstrakt expressionistische stijl het appartementengebouw Koninginneweg 8 (1924).Een uitvloeisel van het etagehuis is de zogeheten Wolkenkrabber (Victorieplein 36-52; 1930-'32), een markant stedenbouwkundig element in het plan Berlage. In opdracht van de B.V. Exploitatiemaantschapppij ‘Hilwis I’ van de bouwondernemers K. Hille en J. Reyn ontwierp J.F. Staal (1927) dit gebouw van twaalf verdiepingen met vierentwintig luxe-appartementen.

Het is voorzien van twee liften en heeft aan de voorzijde een gebogen glazen trappenhuis. De flat werd uitgevoerd door de Gewapend Betonbouw ‘De Kondor’. Ervoor staat een standbeeld van H.P. Berlage (1966, H. Krop).