Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 13-07-2017

Het kapucijnenklooster Emmaüs in Velp

betekenis & definitie

Het kapucijnenklooster Emmaüs (Basilius van Bruggelaan 4) is een gaaf bewaard complex bestaande uit drie vleugels rondom een kloostergang en aan de vierde zijde een eenbeukige kapel. Het werd in 1645 gesticht nadat een uit Grave verdreven pastoor zich op deze plek in het vrije Land van Ravenstein vestigde, waar de katholieke godsdienst uitgeoefend mocht blijven worden.

Grote schade, veroorzaakt door hevige overstromingen in de winter van 1715-'16, maakte sloop en nieuwbouw noodzakelijk. In 1718 en 1733 kwamen respectievelijk het klooster en de kapel gereed. Boven de hardstenen deuromlijsting in de westgevel van de kapel werd de uit 1663 daterende sauvegarde van de oude kapel herplaatst: het wapenschild van Philips Willem, paltsgraaf van Neuburg en heer van Ravenstein. Daarboven een met een fronton bekroonde zandstenen nis uit 1663 met Mariabeeld uit omstreeks 1700.

Na 1840 volgden enkele verbeteringen, de zonnewijzer aan de oostgevel is gedateerd ‘1847’ en inwendig kreeg de kapel in 1846 een nieuw tongewelf van stucwerk op houten latten. Het meubilair dateert grotendeels uit de tweede helft 17de eeuw. Het barokke hoofdaltaar werd blijkens de wapens geschonken door de heer van Boxmeer, Frans Willem Von Hohenzollern en zijn vrouw Maria Catharina Von Waldburg-Zeil. De biechtstoelen en de preekstoel hebben snijwerk in dezelfde trant. Verder bevat de kapel een grafzerk uit 1724, diverse 18de-eeuwse wapenborden en veel schilderijen en beelden. In de kloostertuin staat een pestkapel uit 1670, een overwelfd gebouwtje met altaar en aan weerszijden een vertrek, bestemd voor de paters die de zieken verzorgden.