Gepubliceerd op 02-01-2020

Watermolens in Haelen

betekenis & definitie

Watermolens. In het dorp ligt de Vogelmolen (Kasteellaan 15-17), een onderslagmolen op de Haelense Beek.

Deze korenannex oliemolen is volgens de gevelsteen in 1778 naar hier overgebracht. Vergroting tot de huidige omvang vond plaats in 1882.

De molen was tot 1940 in gebruik. Aan de Leubeek in het natuurreservaat het Leudal, ten noordwesten van Haelen, bevinden zich twee watermolens.

De St.-Ursulamolen of Leumolen (Leumolen 3) wordt voor het eerst vermeld in 1558. De huidige overkapte onderslagmolen is een klein tweelaags gebouw met dakruiter en de jaartalankers ‘1773’.

In de voorgevel is een (modern) beeld van St. Ursula geplaatst.

Rond 1850 werd de koren- en oliemolen met een pelmolen uitgebreid. Bij de restauratie in 1961 kreeg de molen een nieuw houten waterrad.Het langgerekte eenlaags molenaarshuis (Leumolen 2) dateert uit de eerste helft van de 19de eeuw. Van de St.-Elisabethsmolen (bij Roggelseweg 56), een midden-19de-eeuwse graan-, olie- en houtzaagmolen, resteert sinds de verwoesting in 1944 slechts een ruïne. De naastgelegen voorm. boerderij ‘St.-Elisabethshof’ (Roggelseweg 56) thans streekmuseum en café-restaurant werd in 1875 gebouwd als uitbreiding bij de watermolen.