Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Scherpenzeel

betekenis & definitie

Uit circa 1630 stamt Het Hooge Huis (Dorpsstraat 168-170), een tweebeukig diep huis met aan de voorzijde trapgevels met toppilasters en schildhoudende leeuwen en aan de achterzijde puntgevels met vlechtingen, waarvan één met duivengaten. De neoclassicistische deuromlijsting met snijraam is rond 1800 aangebracht.

De kern van het herenhuis Dorpsstraat 180 kan ook uit de 17de eeuw stammen, maar het huidige uiterlijk is begin 19de eeuw tot stand gekomen. Langs de Stationsweg zijn vrijstaande huizen en villa's gebouwd. Het dubbele, eenlaags herenhuis Stationsweg 351-353 (1880) is uitgevoerd in neorenaissancestijl. De in een grote tuin gelegen, blokvormige villa Stationsweg 387 (rond 1915) is gebouwd in ‘Um 1800’-stijl en heeft een halfronde portico met dorische zuilen.

Expressionistische elementen vertonen het landhuis Stationsweg 427 (circa 1920) en de wit gepleisterde, met riet gedekte, dubbele eenlaags villa Stationsweg 377-397 (circa 1925). Goede voorbeelden van huizen in traditionalistische vormen uit de wederopbouw van het dorp (1941-'42) zijn: Holevoetplein 280, Dorpsstraat 293-295 en Dorpsstraat 192. De laatste is een diep pand met dwarse praktijkvleugel, gebouwd naar ontwerp van H.A. Pothoven.