Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Woonhuizen in Ede

betekenis & definitie

Het Fischershuis (Notaris Fischerstraat 27) gaat in opzet mogelijk terug tot 1770. Het kreeg zijn huidige gepleisterde neoclassicistische uiterlijk met verhoogd en segmentvormig afgesloten middendeel kort nadat notaris C.C.

Fischer het in 1818 had gekocht.De beide aangrenzende gepleisterde panden Notaris Fischerstraat 25 en De Linden (Notaris Fischerstraat 29) stammen uit ongeveer dezelfde tijd. Forse gepleisterde neoclassicistische panden uit circa 1860 zijn Zonnenberg (Oude Arnhemseweg 2) en Sterrenberg (Bergstraat 2); een eenlaags variant is Paludana (Stationsweg 106) uit circa 1880. Details in de trant van de Willem II-gotiek vertoont de villa Stationsweg 95 (circa 1880). Eclectische details hebben de villa's Ararat (Stationsweg 83-85; circa 1880) en Nescio (Stationsweg 88; circa 1885). De 19de-eeuwse villa Berg en Dal (Stationsweg 74) werd in 1905 verbouwd in chaletstijl. Rationalistische details vertoont de plastisch vormgegeven villa By Honck (Stationsweg 27; circa 1905). Jugendstil-invloeden zijn zichtbaar bij de door A.

Kool ontworpen villa Zonnehuis (Lindelaan 5; 1904). In 1907 ontwierp hij de villa's Stationsweg 31-37 met gepleisterde vakwerktopgevels. De villa's Ca ira (Stationsweg 63; 1908) en Ebina (Lindelaan 46; circa 1908) hebben vergelijkbare topgevels. Een ontwikkeling van expressionisme naar zakelijk expressionisme is te zien bij de villa's Onder 't Stroodak (Oude Bennekomseweg 38; circa 1925), Stationsweg 90 (1929) en Moni Alendo (Stationsweg 21; 1933). De villa Oase (Oude Bennekomseweg 14) werd rond 1925 gebouwd in functionalistische vormen, vergelijkbaar met die van Villa Henny in Huis ter Heide (1915).