Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Winkels in Zaltbommel

betekenis & definitie

In de tweede helft van de 19de eeuw werden enkele oude huizen voorzien van een winkelpui, zoals de identieke eclectische winkelpuien van Markt 1 en Markt 3. De pui van nummer 3 dateert uit circa 1880, die van nummer 1 is daarvan een kopie van na 1890.

De hardstenen winkelpui met neoclassicistische invloeden van Markt 11 is in 1878 ontworpen door A.M.A. Gulden in opdracht van F.

Philips; de pui is nauwelijks van een woonhuis te onderscheiden.Het winkelpand De Drie Mooren (Gasthuisstraat 4) heeft drie winkelkasten uit circa 1875 met neoclassicistische vormen en ranke zuiltjes. De rechter is een kopie. Het pand ontleent zijn naam aan drie 16de-eeuwse medaillons met gebeeldhouwde hoofden van ‘Moren’ in de gevel. De uit circa 1890 stammende pui van Markt 6 heeft een middentoegang en eenvoudige vitrinekasten. De gevelsteen met de naam ‘de Blauwe Fles’ en het jaartal 1644 resteert van de drogisterij die hier vanaf de 17de eeuw tot 1995 was gevestigd. Een laat voorbeeld van een pui met neoclassicistische invloeden is die van Gamerschestraat 73 uit 1907.

Gestileerde florale jugendstil-vormen zijn verwerkt in de pui van Boschstraat 2, opgericht voor A.D. Makkink. Ook de pui-detaillering van Boschstraat 40 is beïnvloed door de jugendstil. Beide panden dateren uit 1905. Art déco-vormen hebben de pui van Gamerschestraat 58 (1927) en de naar ontwerp van M. Kocken uitgevoerde voorgevel van Waterstraat 21 (1925).

Het laatstgenoemde pand is gebouwd in opdracht van H. van der Laak voor het voorm. Hotel Gottschalk. De groen geglazuurde tegels zijn vervaardigd door Tegelfabriek Westraven uit Utrecht. De gedeeltelijk gewijzigde winkelpui uit circa 1935 van Boschstraat 78-80 is uitgevoerd in expressionistische vormen met siermetselwerk en een horizontale roedenverdeling.