In 1985 kwamen vijf landen van de EU (Frankrijk, Duitsland, België, Luxemburg en Nederland) overeen de personencontrole aan hun gemeenschappelijke grenzen af te schaffen. Zo ontstond een gebied zonder binnengrenzen dat bekend staat als Schengenruimte. (Schengen is de stad in Luxemburg waar de overeenkomst werd ondertekend).
De Schengenlanden voerden een gemeenschappelijk visumbeleid in voor het Schengengebied en spraken af dat zij doeltreffende controles aan de buitengrenzen zouden invoeren. Controles aan de binnengrenzen kunnen gedurende een beperkte periode worden verricht indien de openbare orde of de nationale veiligheid dit vereisen.
De Schengenruimte is geleidelijk uitgebreid en omvat nu de ‘oude EU-15’ plus IJsland en Noorwegen; de overeenkomst maakt thans een integrerend deel uit van de EU-verdragen. Ierland en het Verenigd Koninkrijk nemen echter geen deel aan de afspraken over grenscontroles en visa.
