Gepubliceerd op 01-12-2020

zeehond

betekenis & definitie

zoogdiersoort uit de familie zeehonden (Phocidae). In Nederland komt (of bijna kwam) vooral de gewone zeehond (Phoca vitulina) voor in ondiepe delen van de zee waar bij laag water zandbanken zijn.

De zeehond leeft van platvis en garnalen. In het waddengebied werd deze soort vroeger meestal rob genoemd. Tot voor enkele tientallen jaren leefden er enige duizenden zeehonden in de Waddenzee en de Delta. Vanaf de jaren vijftig is de stand echter steeds verder achteruitgegaan en op dit moment (1984) is de zeehond vrijwel niet meer aanwezig in de Delta, terwijl er niet meer dan 400-500 dieren in de Waddenzee over zijn. Dit komt niet door natuurlijke vijanden van de zeehond (ijsbeer en orca), want die komen in de Waddenzee niet voor. Oorzaken van deze achteruitgang zijn het verdwijnen van leefgebied (Lauwerszee, Haringvliet, Grevelingen, Veerse Gat), verstoring van ligplaatsen, vooral die gebieden waar moeders met jongen zich ophouden, door allerlei menselijke activiteiten en het sterk achteruitlopen van het geboortencijfer.

Bij dit laatste spelen vrijwel zeker PCB’S een hoofdrol, doordat deze in de industrie gebruikte stoffen de hormoonhuishouding, die bij de vrouwtjes de zwangerschap regelt, in de war sturen. De zeehondenstand in Nederland wordt de laatste jaren mede op peil gehouden door de activiteiten van de zeehondenopvangstations in Pieterburen en op Texel en door immigratie van zeehonden die in het Duitse waddengebied zijn geboren. In Nederland wordt naast de gewone zeehond ook geregeld de grijze zeehond of kegelrob waargenomen. Dit zijn dwaalgasten afkomstig van een kolonie op de Britse Farne Islands.Net als vroeger in Nederland (vanaf 1962 is de zeehond een beschermde diersoort) werd en wordt er elders in de wereld op grote schaal op zeehonden gejaagd. Daarbij gaat het bijna uitsluitend om de pels. Zowel op het noordelijk als op het zuidelijk halfrond zijn daardoor populaties van verschillende soorten zeehonden zeer sterk achteruitgegaan. Bescherming van zeehondenkolonies leidt echter weer tot een (sterke) toename van deze populatie. De bescherming van de noordelijke zeebeer (pribilofzeehond) in het noordelijk deel van de Grote Oceaan en van de grijze zeehond in Groot-Brittannië werd met succes bekroond. De pribilofzeehond was bijna uitgestorven, maar telt nu weer ca. 1,5 mln. individuen.

In het geval van de grijze zeehond is de bescherming zo succesvol geweest dat men nu weer overweegt om de stand terug te dringen. Controversieel is de jacht op de zadelrob of Groenlandse zeehond in Oost-Canada, vooral door de bloedige wijze waarop de jongen worden gedood. (Afb. p. 522).