hoogte van de waterspiegel, gemeten t.o.v. een vast punt. In Nederland wordt het waterpeil meestal gemeten t.o.v. het Normaal Amsterdams Peil (NAP), in België t.o.v. het Oostends Peil (OP).
Daardoor zijn de waterpeilen binnen resp. Nederland en België onderling te vergelijken. Voor een goede afwatering is het noodzakelijk dat de peilen in de verschillende gedeelten van een waterloop voldoende verschillen. In polders wordt hiervoor een peilenplan opgesteld en de gewenste peilen worden bereikt door het uitmalen van water.Het waterpeil is van grote invloed op de stroming van het grondwater naar de waterloop. Ten behoeve van een betere ontwatering van gebieden, in feite de verlaging van de grondwaterstanden, wordt het waterpeil laag gehouden. Dit gebeurt door gemalen die het water wegpompen of door de natuurlijke afwatering te versnellen, waartoe het transporterend vermogen van de waterloop benedenstrooms moet worden vergroot. Voor bepaalde waterrijke natuurgebieden is het vaak bijzonder moeilijk het gewenste waterpeil te handhaven, omdat de omringende landbouwbedrijven ernaar streven het waterpeil te verlagen. Het instellen van een bufferzone tussen beide gebieden kan dan een oplossing bieden. → grondwaterstandsverlaging.
