vloeistof waarin een vaste, vloeibare of gasvormige stof homogeen kan worden opgelost. Het bekendste en belangrijkste oplosmiddel is water.
Daarnaast worden vele organische vloeistoffen als oplosmiddel gebruikt. Men onderscheidt twee groepen oplosmiddelen, nl. polaire oplosmiddelen, waarvan de moleculen een dipool hebben (b.v. water, alcohol, ammoniak), en apolaire oplosmiddelen, waarvan de moleculen geen dipool hebben (b.v. benzine, benzeen, tetrachloormethaan). In de polaire oplosmiddelen lossen veel stoffen (speciaal anorganische) op onder vorming van ionen. Oplosmiddelen dienen om de opgeloste stoffen makkelijker te kunnen hanteren, b.v. te vervoeren, te bewaren of te laten reageren. Bij verscheidene gevallen van bodemverontreiniging zijn grote hoeveelheden oplosmiddelen gevonden, vaak verontreinigd met erin opgeloste stoffen.
