Gepubliceerd op 01-12-2020

natuurreservaat

betekenis & definitie

gebied (terrein of water) waarin het beheer geheel is gericht op instandhouding en ontwikkeling van de ter plaatse thuishorende planten, dieren en/of levensgemeenschappen. Als gevolg van de steeds sterkere invloed van de mens op de natuur worden plante- en diersoorten en gehele levensgemeenschappen bedreigd door biotoopverlies, verstoring, overbejaging, vangst en vervuiling.

Het instellen van natuurreservaten is een middel om een deel van de natuur te behouden.Het eerste natuurreservaat ter wereld was het Forêt de Fontainebleau bij Parijs, gesticht in 1853. Het eerste Ned. reservaat was het Naardermeer (1906), de eerste Belg. (staats)natuurreservaten de Westhoek en de Hoge Venen (1957). Sommige reservaten zijn voor een bepaalde planteof diersoort ingesteld, zoals het zinkviooltjesreservaat in het zuidelijke Geuldal bij Epen (Wittem) en het reservaat voor de noordse woelmuis bij Wissenkerke op Noord-Beveland. Andere reservaten zijn ingesteld voor het behoud van een plantengemeenschap, zoals het schraallandencomplex langs de Meije bij Zegveld, of voor een heel landschap, zoals de Dwingelose Heide. Problemen bij het beheer van reservaten bestaan vooral uit te hoge bezoekersdruk, invloeden van buitenaf (b.v. inwaaien van kunstmest van nabijgelegen cultuurland of verlaging van de grondwaterstand) en van onvoldoende geld voor goed toezicht en beheer. De problemen zijn vooral groot bij kleine reservaten. Daarom streeft men vaak naar enkele aaneengesloten grotere reservaten in plaats van vele kleine.