Gepubliceerd op 01-12-2020

Nationaal Park Veluwezoom

betekenis & definitie

natuurgebied met een oppervlak van 4720 ha, dat ligt in de gemeenten Apeldoorn, Arnhem, Brummen, Rheden en Rozendaal. Het Nationaal Park Veluwezoom vormt een van de grootste en mooiste bos- en heidelandschappen van Nederland en is eigendom van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland.

Toen in 1930 het Nationaal Park Veluwezoom werd gesticht, was reeds een aantal landgoederen in het gebied tussen Arnhem en Dieren eigendom van de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland, nl. Hagenau (1911), Rhederoord en Beekhuizen (1919) en de Rheder- en Worthrhederheide (1930). Later werden o.a. de Onzalige Bossen (1933) en de Imbos (1938) verworven en sindsdien volgden nog aankopen in o.a. de Schaddevelden en in het Eerbeekse Veld. Recentelijk werden de Dierense Hoogte en het Leihuis aangekocht.

Het gebied rond de Posbank is een zeer geaccidenteerd heidegebied, dat o.a. van geologisch belang is. Vegetaties en geërodeerde hellingen die door intensieve recreatie ernstig waren vernield, werden in de jaren zeventig hersteld. De uitgestrekte dennenbossen van de Imbos met plaatselijk dichte ondergroei van rode en blauwe bosbes bieden een totaal ander beeld dan de lichte eiken- en berkenbossen van het Asselt en de Onzalige Bossen. De Rhederen Worthrhederheide zijn met de Posbank bekend om de fraaie heidevelden met brem en groepen vliegdennen. Op de rijkere gronden, zoals achter de Haverkist, groeien meters hoge adelaarsvarens en op Beekhuizen en Heuven lelietjes-der-dalen, dalkruid en veelbloemige salomonszegel. Het Nationaal Park Veluwezoom heeft grote betekenis als verblijfplaats voor edelhert, ree, das, vos, marter en wild zwijn. Vele vogels van bos en heide vinden hier een broed- en schuilplaats, o.a. wulp, korhoen, specht, zangvogels en diverse roofvogels.

Bij het heidebeheer is o.a. een schaapskudde ingeschakeld. Veel aandacht kreeg in 1982 een kudde Schotse hooglanders, runderen die zijn ingezet bij een grootscheepse begrazingsproef in een deel van de Imbos. Doel van deze begrazing is o.a. de terugkeer van een gevarieerder begroeiingspatroon. Veel beheersmaatregelen moeten worden genomen in verband met de recreatiedruk op dit gebied.

Een bekend punt is ook de Carolinahoeve (thans een pannekoekrestaurant), gelegen aan de vroegere Koningsweg. Deze was aangelegd door stadhouder Willem ui om zich snel met zijn grote jachtstoeten te kunnen verplaatsen. Vele bosgedeelten in deze omgeving zijn onderdelen van een reeds in de 17e eeuw door stadhouder Willem ii aangelegd wildpark.

Aan de rand van het Nationaal Park Veluwezoom, op korte afstand van het station Rheden, is door Natuurmonumenten in 1971 het bezoekerscentrum De Heurne geopend, waarin aan geïnteresseerde bezoekers voorlichting wordt gegeven.