(ultrafiltratie), het filtreren onder druk door een membraan, voor het verdichten van colloïdale oplossingen. Bij membraanfiltratie vindt het tegengestelde van osmose plaats, nl. water en andere kleine moleculen passeren een membraan, zodat de oplossing met grote moleculen (eiwitten) wordt ingedikt.
Dit wordt bewerkstelligd door op de oplossing een druk uit te oefenen die groter is dan de bijbehorende osmotische druk. Men spreekt van hyperfiltratie (omgekeerde osmose) als membranen worden toegepast met een zeer geringe porositeit, waardoor ook kleinere moleculen worden tegengehouden en alleen water het membraan passeert. De voor membraanfiltratie en hyperfiltratie toegepaste membranen bestaan uit synthetische polymeren van cellulosederivaten met een uiteenlopende porositeit. De benodigde druk is bij membraanfiltratie vrij gering (ca. 2,5 kgf/cm2); bij hyperfiltratie belangrijk hoger (tot 72 kgf/cm2).In de zuivelindustrie past men membraanfiltratie toe voor het winnen van eiwit uit wei. Het daarbij verkregen concentraat wordt gedroogd tot eiwitpoeder, terwijl uit het filtraat door hyperfiltratie melksuiker kan worden gewonnen. Door membraanfiltratie van ondermelk wordt een concentraat verkregen, dat wordt gebruikt voor de bereiding van zachte kaassoorten (b.v. camembert) en kwark.
Hyperfiltratie wordt ook toegepast voor het gedeeltelijk indikken van vruchtesappen, afvalwater en de winning van zoet water uit zout water.
