ziekte veroorzaakt door bacteriën, virussen, schimmels en dierlijke parasieten (protozoën). Ziektekiemen bereiken het lichaam via de atmosfeer en de ademlucht, door besmet water of voedsel, of door huid of slijmvlies.
Wanneer de ziektekiemen eenmaal het lichaam zijn binnengedrongen en zich daar gaan vermenigvuldigen, is er sprake van een infectie. De ziekteverschijnselen worden veroorzaakt door giftige stoffen, afbraakprodukten en de reactie van het lichaam daarop. Vele infectieziekten zijn besmettelijk, d.w.z. worden gemakkelijk overgedragen van mens op mens (→ besmettelijke ziekte). Bij andere ziekten vindt besmetting o.a. plaats door insekten (o.a. malaria), door een hondebeet (hondsdolheid), via een verontreinigde wond (tetanus). Voorbeelden van infectieziekten zijn verder: brucellose, cholera, dysenterie, papagaaieziekte, paratyfus, toxoplasmose en tuberculose.Lang niet altijd ontstaat na een infectie manifeste ziekte; in vele gevallen verloopt de ziekte licht, of zelfs geheel zonder ziekteverschijnselen. Iemand die ziektekiemen bij zich draagt waarvan hij zelf geen klachten heeft, kan sterk bijdragen tot de verspreiding ervan, omdat de getroffene veelal aan het maatschappelijk verkeer blijft deelnemen. De tijd die verloopt tussen de besmetting en het uitbreken van de ziekteverschijnselen (incubatietijd) kan variëren van enkele uren (o.a. voedselvergiftigingen) tot een jaar of langer (hondsdolheid, lepra). Na het doormaken van een infectieziekte is de patiënt in een aantal gevallen voor herinfectie met dezelfde ziekteverwekker ongevoelig geworden (→ immuniteit). Soms is de actieve immuniteit van kortere duur. Na het verdwijnen hiervan is de betrokkene weer gevoelig geworden, zij het dat het lichaam er veelal wel in slaagt de beschermende antistoffen snel te produceren, zodat de herinfectie vaak licht verloopt.
Bij vele bacteriële ziekteverwekkers worden de oorzakelijke kiemen bij herstel definitief uit het lichaam geëlimineerd; in een enkel geval ontstaat een chronisch dragerschap. Enkele virale ziektekiemen slagen er in zich in het lichaam te handhaven en af en toe ziekte te verwekken (koortsuitslag, gordelroos als gevolg van doorgemaakte waterpokken).
