ziekte van Bright

betekenis & definitie

nefritis, gepaard met protémurie en oedeem, genoemd naar de Engelse arts Richard Bright (1789-1858). De Franse term folie brightique wordt gebruikt voor psychische stoornissen bij deze ziekte.

Bright, geboren in Bristol, waar zijn vader een gefortuneerd bankier was, studeerde van 1808 tot 1813 geneeskunde in Edinburgh. In zijn jeugd maakte hij grote reizen. In 1810 bezocht hij Ijsland, vier jaar later het Europese vasteland. Op zijn terugreis deed hij in 1815 Brussel aan, twee weken na de slag bij Waterloo. Zijn reisverslagen, die hij in 1818 publiceerde, trokken zeer de aandacht. Zijn medische carrière begon in 1820 met een assistentschap in het Guy’s Hospital en vier jaar later behoorde hij als collega van beroemdheden als Addison en Hodgkin tot de vaste staf van dit toonaangevende Londense ziekenhuis. Bright was een uitstekend waarnemer en een scherp diagnosticus. Bovendien bezat hij een uitnemend synthetisch vermogen, ‘which makes an observer a discoverer’ (Hamilton Bailey). Door zijn beminnelijkheid had hij spoedig een grote consultatieve praktijk.

In 1827 verscheen Brights Reports of Medical Cases Selected with a View of Illustrating the Symptoms and Cure of Diseases by a Reference for Morbid Anatomy. In het eerste deel, dat over chronische nierziekten gaat, toont hij aan dat sommige nierziekten aanleiding geven tot eiwit en erytrocyten in de urine en tot oedeem. Een opmerkelijke vondst, daar men in die tijd niets wist van chronische nefritis. Oedeem werd als een zelfstandige ziekte beschouwd en het verband tussen oedeem en eiwitbevattende urine ontging iedere arts. Tevens vond Bright in het bloed van zijn patiënten een verhoging van het ureumgehalte. Het ontging hem niet dat dergelijke nierziekten vaak gepaard gaan met een hartvergroting die, naar hij aannam, veroorzaakt werd door een algemene vaatvemauwing en verhoogde bloeddruk: een veronderstelling die, zoals later bleek, volkomen juist was.

Voordat de St. James’s kerk, Piccadilly, door een bombardement in de Tweede Wereldoorlog verwoest werd, kon men op een gedenkplaat ter nagedachtenis van Bright de volgende woorden lezen: ‘He contributed to medical science many discoveries and works ofgreat value and died while in the full practice of his profession, after a life of warm affection, unsullied purity and great usefulness’ (Hamilton Bailey).