Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

tang van Simpson

betekenis & definitie

verlostang met bepaalde kromming voor het bekken en het kinderhoofd, ontworpen door de Schotse vrouwenarts Sir James Young Simpson (1811-’70).

Het jaar nadat de Amerikaanse tandarts William Thomas Green Morton (1819-’68) als eerste met behulp van ethernarcose een kaakgezwel verwijderd had, werd de ethernarcose door Simpson in de verloskunde ingevoerd (1847). Simpson, die op zijn negenentwintigste jaar hoogleraar in Edinburgh werd, verving de ether al vrij snel door chloroform, dat hij ook als anaestheticum tijdens de bevalling toepaste. Het verhaal gaat dat zijn eerste patiënte zo dankbaar was, dat ze haar dochter ‘Anesthesia’ noemde (Van der Waals). In het calvinistische Schotland ondervond narcose tijdens de baring veel tegenstand. Het goddelijke gebod ‘met smart zult gij kinderen baren’ (Genesis 3:16) kon men immers niet negeren. Simpsons reactie was zeer spitsvondig. Was Adam, toen hem een rib ontnomen werd, niet door God in een diepe slaap gebracht? ‘Toen deed de Here God een diepe slaap op Adam vallen, en terwijl hij sliep, nam Hij een van zijn ribben, en sloor Hij haar plaats toe met vlees.’ (Genesis 2:21) Zelfs wist Simpson, aldus Lindeboom, Calvijns opmerking bij deze tekst te vinden: Adam was in een diepe slaap gebracht om geen pijn te voelen.

Het ‘wel of geen narcose bij de baring’ hield in Engeland de gemoederen bezig tot koningin Victoria (1819-1901) in 1853 bij de geboorte van haar achtste kind, de aan hemofilie overleden Leopold, hertog van Albany, bij iedere wee een vleugje chloroform, chloroforme d la reine, inhaleerde. Het voorval deed heel wat stof opwaaien, ‘maar het koninklijk voorbeeld, in 1857 herhaald, miste zijn uitwerking niet1 (Lindeboom, 1993).