Salk-vaccin

betekenis & definitie

het door de Amerikaanse bacterioloog Jonas Edward Salk (19i4-’95) vervaardigd eerste bruikbare (gedode) poliomyelitisvaccin. Het wordt bereid uit apenierkweken van alle drie typen poliomyelitisvirus en bij 37 graden Celsius met formaldehyde geïnactiveerd en parenteraal toegediend.

In de jaren vijftig teisterde een heftige poliomyelitisepidemie de Verenigde Staten. Per jaar telde men tienduizenden slachtoffers; velen stierven, vele anderen bleven verlamd. Deze catastrofe was voor The National Foundation for Infantile Paralysis reden het vaccinatieprobleem grondig aan te pakken. Voor hun programma werd Salk, een joodse immigrantenzoon uit New York, hoogleraar in de bacteriologie te Pittsburg, aangetrokken. Hij kreeg de opdracht een veilig vaccin te ontwikkelen. Al vrij snel, in 1953, publiceerde hij in The Journal of the American Medical Assodation een serie geslaagde experimenten met het gedode vaccin. Nadat er in het begin, toen het vaccin nog levend virus bleek te bevatten, een groot aantal gevallen van poliomyelitis bij de ingeente kinderen optrad, vonden tussen 22 april en 7 mei 1955 vier miljoen succesvolle vaccinaties plaats (McGrew). Het echtpaar Salk en hun drie zoons behoorden tot de eersten die met de entstof ingespoten werden. Hetzelfde jaar publiceerde Salk zijn bevindingen: ‘Vaccines for poliomyelitis’1.

Bij het artikel over Sabin merkten we al op dat het Salk-vaccin, dat parenteraal toegediend moet worden, grotendeels is vervangen door het in 1957 bereide orale Sabin-vaccin. Het Salk-vaccin wordt nog wel gebruikt in combinatie met de entstoffen tegen difterie, kinkhoest en tetanus, de zogenaamde DKTP-injectie.

Salk overleed eind juni 1995; sinds 1986 werkte hij aan een vaccin tegen aids.

1 Sci. Am. 192,42,1955