Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

Rauwolfia serpentina

betekenis & definitie

plant uit het geslacht Aponyaceae, inheems in subtropische gebieden (Azië, Afrika en Zuid-Amerika). De plant kreeg haar naam ter ere van de zestiende-eeuwse Augsburgse arts en botanicus Leonhard Rauwolf. Doordat de wortel ervan veel op een slang lijkt, sprak men van Rauwolfia serpentina (Plummcr). Rauwolf werd vooral bekend door zijn reizen naar de Oriënt (1573-’75), door hem bedoeld als zoektocht naar planten die uit therapeutisch oogpunt van belang konden zijn. Zijn studie van de Syrische flora beschreef hij in Flora Orientalis, sive Recensio plantarum quas annis 1573-1575 observavit in Syria (Eloy). In Leiden bewaart men nog steeds Rauwolfs herbarium van Europese planten.

In India werd al sinds eeuwen een aftreksel van de wortel en de bladeren van de Rauwolfia als kalmeringsmiddel gebruikt. Chopra, een Indiase arts, ontdekte in 1942 dat de tot poeder vermalen wortel eveneens bloeddrukverlagende eigenschappen bezit, veroorzaakt door de daarin voorkomende alkaloïden. Reserpine is een van deze rauwolfiaalkaloïden met een antihypertensieve werking.

Door zijn nogal vele hinderlijke bijwerkingen wordt dit middel bij de behandeling van hoge bloeddruk nauwelijks meer gebruikt.