Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

caput Medusae

betekenis & definitie

medusahoofd, kluwen uitgezette aderen (venectasieën) rondom de navel, voorkomend bij stuwing in de poortader.

Het kronkelend verloop van deze uitgezette aderen doet enigszins denken aan het ‘haar’ van Medusa. In de Griekse mythologie was Medusa een van de Gorgonen, drie monsterachtige zusters die ergens in het verre westen woonden, een streek waar de zon zich nimmer liet zien. De drie afschrikwekkende zusters, met grote slagtanden en bronzen klauwen, suisden met enorme vlerken door de lucht. In plaats van haren kronkelden er slangen om hun hoofd. Medusa was de gevaarlijkste van dit trio; met haar blik deed ze eenieder verstenen. In haar jeugd was Medusa zeer aantrekkelijk geweest. Als straf voor de ontwijding van een Atheense tempel, waarin ze met haar geliefde Poseidon de nacht doorgebracht had, ontnam Pallas Athene, Zeus’ lievelingsdochter en godin van de wijsheid, haar al haar charmes. Haar prachtig golvende haar veranderde in sissende slangen. Door de Griekse held Perseus werd ze in haar slaap onthoofd. Met het afgehouwen hoofd verdween Perseus op zijn vleugelschoenen. Vliegend boven zee vielen enkele druppels van Medusa’s bloed in de woelige baren. Terstond werd uit het schuim der golven het sneeuwwitte paard Pegasus geboren. Perseus gaf het afgehakte hoofd aan Pallas Athene; het behield echter zijn verstenende kracht (Suys-Reitsma).

De Gorgonocephalus caput medusae, een kwallensoort met op slangen gelijkende tentakels, draagt eveneens de naam van Medusa en haar zusters, de Gorgonen.