afrodisiacum

betekenis & definitie

middel ter kunstmatige verhoging van de geslachtsdrift; afrodisie: ziekelijke verhoging van de geslachtsdrift (zie ook nymfomanie). Als afrodisiaca kent men onder meer de ‘Spaanse vlieg” en yohimbine. Het actieve bestanddeel van de beetle of Aphrodite (Lytta vesicatoria), voorkomend in Zuid-Frankrijk, is cantharidine. Deze stof, die een blaartrekkende werking op de huid heeft, dankt zijn reputatie als afrodisiacum waarschijnlijk aan de prikkeling van de gevoelzenuwen in de geslachtsorganen. Yohimbine, in het drugscircuit ‘yo-yo’ genoemd, is een alkaloïde uit de schors van de in Afrika groeiende Pausinystalia yohimbine, verwant aan de kinaboom.

Beide eponiemen danken hun naam aan de Griekse godin Aphrodite. In Homerus’ Ilias is zij de dochter van Zeus en zijn eerste geliefde Dione. Volgens de Griekse dichter Hesiodus (achtste eeuw voor Christus) werd ze geboren uit het schuim der zee (Gr. aphros = schuim) en werd ze ook wel Anadyomene, de ‘opduikende’, genoemd. Aphrodite (bij de Romeinen Venus), was bij de Grieken de godin van de liefde in al haar vormen. Als ‘Aphrodite Urania’ werd ze de patrones van de spirituele liefde. ‘Aphrodite Genetrix’ was de beschermster van het huwelijk en ‘Aphrodite Pornc’ begunstigde de zinnelijke lust en de prostituées (zie ook pornografie). In de kunst wordt ze als een mooie jonge vrouw voorgesteld, vaak met een hand aan de borst. In Korinthe was het heiligdom Aphrodiasis aan haar gewijd.

Het tegenovergestelde van afrodisie is anafrodisie, afwezigheid van de geslachtsdrift; een anafrodisiacum is een middel om de geslachtsdrift tegen te gaan. In de oudheid kende men veel van dergelijke middelen.