Max Huitema

bioloog/ecoloog, student watermanagement

Gepubliceerd op 06-10-2016

ondersoort

betekenis & definitie

Een ondersoort is een groep organismen die behoort tot dezelfde soort. Deze groep onderscheidt zich van andere organismen van dezelfde soort door (kleine) morfologische en genetische verschillen.

De genetische en morfologische verschillen tussen ondersoorten van dezelfde soort zijn meestal kleiner dan die tussen verschillende soorten. Het is dan ook niet altijd duidelijk hoe groot de genetische en morfologische verschillen moeten zijn om te kunnen spreken van een soort of ondersoort.
Niet alle soorten hebben ondersoorten zoals de reuzenpanda. Andere soorten daarentegen hebben veel ondersoorten; de tijger bijvoorbeeld heeft 9 ondersoorten. Meestal hebben de ondersoorten een specifiek verspreidingsgebied binnen het totale verspreidingsgebied van de soort. Het verspreidingsgebied van verschillende ondersoorten overlapt vaak maar voor een klein deel of helemaal niet. Zeker als een ondersoort beperkt is tot een eiland (zoals de Sumatraanse tijger), zal er geen overlap zijn met het verspreidingsgebied van een andere ondersoort. Volgens de definitie van een soort zou elk individu van een soort zich kunnen voortplanten met elk willekeurig ander individu van dezelfde soort. Als ondersoorten een apart verspreidingsgebied hebben, zullen ze zich voortplanten met een individu van dezelfde ondersoort. Dit heeft twee gevolgen: er treedt maar beperkte hybridisatie op tussen verschillende ondersoorten. Het andere gevolg is dat als de verschillende ondersoorten maar lang genoeg gescheiden van elkaar blijven, ze uiteindelijk aparte soorten kunnen vormen.
Een ras, zoals dat van gedomesticeerde dieren, zou volgens de definitie als een ondersoort gezien kunnen worden. De term ras wordt over het algemeen alleen toegepast op gedomesticeerde dieren zoals honden, katten en paarden. De morfologische verschillen tussen verschillende rassen zijn vaak het gevolg van de bewuste selectie van mensen voor deze kenmerken.