Bloedverwantschap is de betrekking tusschen personen, die een gemeenschappelijken stamvader hebben.
Graden en linies. De betrekking van bloedverwantschap wordt berekend door het getal der geboorten; elke geboorte wordt een graad genoemd. De opvolging van graden maakt een linie.
Rechte en zijdlinie.
Er zijn twee soorten van linies:
1e. de rechte linie. Deze wordt gevormd door de personen, die van elkander afstammen, b.v. grootvader, vader, zoon, kleinzoon, enz.
2e. de zijdlinie. Deze wordt gevormd door de verhouding tusschen personen, die niet van elkander afstammen maar een gemeenschappelijken stamvader hebben, b.v. broer en zuster; hun stamvader is hun vader. Bij neef en nicht is de gemeenschappelijke stamvader hun grootvader. In de zijdlinie worden de graden als volgt berekend : b.v. bij neef en nicht: van den neef tot diens vader is eerste graad, tot den grootvader tweede graad. Van grootvader afdalend tot oom, is derde graad, en tot diens dochter (de nicht) is vierde graad, zoodat neef en nicht zich verhouden in den vierden graad van bloedverwantschap.
Zwagerschap.
Zwagerschap is de betrekking, die door huwelijk ontstaat en wel tusschen den eenen echtgenoot en de bloedverwanten van den anderen echtgenoot. Er bestaat geen zwagerschap tusschen de wederzijdsche bloedverwanten der echtgenooten. Er is dus zwagerschap tusschen den heer A. en de ouders, broeders, zusters enz. van diens echtgenoote B. Er bestaat b.v. geen zwagerschap tusschen iemand en den man van de zuster zijner vrouw. Die man is echter wel de zwager van de vrouw. De graden der zwagerschap worden op dezelfde manier berekend als de graden der bloedverwantschap, b.v. iemand staat tot zijn zuster in den tweeden graad. Nu is de schoonzuster, d.w.z. de zuster van zijn vrouw aan hem verwant in den tweeden graad van zwagerschap.
Zwagerschap bestaat ook na ontbinding van het huwelijk
Door de ontbinding van het huwelijk wordt de zwagerschap niet opgeheven. Ook na het overlijden der vrouw blijft haar zuster de schoonzuster van hem, wiens vrouw overleden is.
Invloed van bloedverwantschap en zwagerschap in het recht. De bloedverwantschap speelt op het terrein van het recht een belangrijke rol,
1e. doet zij haar invloed gelden bij de wettelijke erfopvolging. Bloedverwanten erven van elkander voor zoover zij niet bij testament zijn uitgesloten;
2e. de bloedverwantschap en zwagerschap is van gewicht in verband met de verplichting tot onderhoud, want men moet zijn ouders, grootouders en schoonouders onderhouden;
3e. in verschillende gevallen worden bloed- en aanverwanten door den kantonrechter gehoord, indien deze een voogd of toeziend voogd over minderjarigen moet benoemen of wel indien hij in sommige gevallen een bepaalde beschikking moet geven, verband houdende met het voogdijbeheer ten opzichte van minderjarigen
4e. de bloed- en aanverwantschap heeft invloed op de huwelijksverboden. Zoo mag een oom niet huwen met zijn nicht en ook is het huwelijk verboden tusschen iemand en de zuster zijner overleden vrouw, doch deze verboden kunnen door dispensatie der Koningin worden opgeheven;
5e. ook bij ’t getuigenbewijs is bloedverwantschap van invloed. Onbekwaam om getuigen te zijn worden beschouwd en mogen niet worden gehoord de bloed- en aanverwanten van een der partijen in de rechte linie (zooals ouders en kinderen) uitgezonderd in gevallen van echtscheiding en bij een proces over een arbeidscontract. Sommige bloed- en aanverwanten zijn wel bekwaam om als getuigen op te treden, doch zij kunnen zich van ’t afleggen van getuigenis verschoonen, zooals bloed- en aanverwanten in de zijdlinie in den 2en graad (broeders en zusters) en zij, die den echtgenoot van een der partijen bestaan in de rechte linie onbeperkt en in de zijdlinie in den 2en graad.
