Een milieuzone is in Nederland een gebied in een stedelijke omgeving waar alleen vrachtwagens met een roetfilter worden toegelaten. Het doel achter het instellen van een milieuzone is het beschermen van het milieu. Het gaat vooral om het weren van fijnstof en roet.
In 2007 werden de eerste milieuzones geopend in Utrecht en Eindhoven. Ondertussen is de milieuzone in meer dan tien Nederlandse steden ingevoerd. In sommige milieuzones worden ook bepaalde personenauto’s geweerd die niet als “schoon” genoeg worden ervaren. Nederland is niet het enige land waar er gebruik gemaakt wordt van milieuzones. Veel andere Europese landen zetten ook milieuzones in en in sommige landen moet er een “milieusticker” gekocht en op de auto geplakt worden. Doordat er een bedrag betaald moet worden voor deze sticker hopen deze landen dat er minder gemotoriseerde voertuigen in de binnenstad rijden.
Iedere gemeente kan verschillende voorwaarden aan een milieuzone stellen. Zo weert Utrecht vanaf 2015 auto’s met dieselmotoren, van voor 2001, uit het centrum. Utrecht wil hiermee de roetuitstoot met 30% verminderen. In Rotterdam geldt de grootste milieuzone voor personen- en bestelauto’s van Nederland. De milieuzone maakt deel uit van een aantal maatregelen die getroffen worden om de luchtkwaliteit te verbeteren.
De controle voor het naleven van de toegangseis wordt onder andere gedaan door digitale camera’s. Bij het overtreden van de voorwaarden van de milieuzone kunnen bestuurders een boete van 50 tot 150 euro krijgen. Volgens het rapport "landelijke effectstudie milieuzones vrachtverkeer 2010" is de schadelijke uitstoot sinds de invoering van de milieuzones nauwelijks gedaald. De resultaten zijn aanzienlijk lager dan de gemiddelde verwachtingen van de deelnemende gemeenten.
