Gepubliceerd op 13-06-2017

Daladier, Édouard (1884-1970)

betekenis & definitie

Frans politicus; premier van Frankrijk (1933, 1934, 1938-40).

Daladier werd geboren in Carpentras als de zoon van een bakker. Hij studeerde geschiedenis. Van 1912-58 was hij burgemeester van zijn geboortestad. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vocht hij in Slag bij Verdun. In 1919 werd Daladier als radicaal-socialist lid van het Franse parlement. Vanaf 1924 bekleedde hij verschillende ministersposten. In februari 1933 vormde Daladier een kabinet, dat al in oktober van datzelfde jaar door een financiële crisis ten val kwam. Van januari tot en met februari 1934 was hij opnieuw premier. Dit keer moest hij aftreden wegens zijn harde optreden tegen rellen, uitgelokt door rechtse groepen. Om de opkomst van deze groepen tegen te gaan, werd in 1934 het Volksfront opgericht, bestaande uit socialisten en communisten. Onder leiding van Daladier sloten de radicale socialisten zich hier een jaar later bij aan. Toen het Volksfront in 1936 een verkiezingsoverwinning behaalde, werd hij minister van Oorlog in het kabinet van Léon Blum.

Na de val van de regering-Blum vormde Daladier in april 1938 zijn derde kabinet, dat een rechtse koers voer. De economische crisis in Frankrijk werd tegengegaan door het afremmen van de sociale politiek. Daladier hield zich vooral bezig met de internationale crisis die op dat moment woedde. Hij nam deel aan de conferentie van München in september 1938. Op deze conferentie werden veel concessies aan Hitler gedaan ten koste van Tsje-choslowakije, dat Sudetenland aan Duitsland moest afstaan. Om een oorlog te voorkomen, oefende Daladier hierna grote druk uit op Tsjechoslowakije om de bepalingen van München te accepteren. In Frankrijk werd hij als redder van de vrede gezien.

Op 3 september 1939 verklaarde het kabinet-Daladier de oorlog aan Duitsland. In maart 1940 kwam Daladier ten val omdat hij geen hulp wilde verlenen aan Finland. Dit land was in oorlog met de Sovjetunie, en Daladier was bang Stalin te provoceren. Hij nam hierna scherp stelling tegen de regering van generaal Pétain. Na de Franse capitulatie in juni 1940 werd hij door het Vichy-bewind gearresteerd en vervolgens in 1942 berecht, wegens schuld aan het uitbreken van de oorlog. De rest van de oorlog bracht hij in Franse en Duitse gevangenschap door.

Van 1947-54 was Daladier voorzitter van de radicale fractie in het parlement. Binnen zijn partij behoorde hij tot een groep die zich tegen de Europese eenwording keerde. Daladier trad in 1958 af, omdat hij het niet eens was met de nieuwe grondwet van de Vijfde Republiek.