Britse kolonie en protectoraat in het zuidwesten van het Arabisch schiereiland, die op 30 novemberr 1967 onafhankelijk werden.
De havenstad Aden en de directe omgeving werden in 1839 door de Britten geannexeerd. De haven groeide uit tot een belangrijk kolenstation, zeker nadat in 1869 het Suezkanaal in gebruik was genomen. In 1937 werd Aden een Britse kroonkolonie. Inmiddels hadden de Britten naast de kolonie Aden ook het protectoraat Aden gevestigd, dat de streek ten westen, ten noorden en ten zuiden van de kolonie besloeg, met in totaal een kustlijn van meer dan duizend kilometer. Het protectoraat omvatte drieëntwintig sultanaten. De sultans hadden tussen 1882 en 1914 protectoraatsverdragen met Engeland gesloten. Op 11 februari 1959 sloten zes van de sultanaten zich aaneen tot de Zuid-Arabische Federatie van Arabische Emiraten. In de jaren daarna volgden de andere sultanaten, terwijl de kroonkolonie Aden zich in 1963 bij de Federatie aansloot.
Met steun van de Egyptische president Nasser greep in buurland Noord-Jemen in 1963 een republikeinse beweging de macht. Onder druk van die ontwikkeling ontstond in de Zuid-Arabische Federatie het Nationaal Bevrijdingsfront van Jemen, dat zich tegen de pro-Britse emiraten keerde. Van 1965-67 woedde in Aden een oorlog, die de Britten niet onder controle kregen. De Federatie viel uit elkaar. In november 1967 verlieten de Britten Aden; in december werd de Volksrepubliek Zuid-Jemen uitgeroepen. In 1970 werd de naam veranderd in Democratische Volksrepubliek Jemen. Met steun van de Sovjetunie en van de Volksrepubliek China werd een vijfjarenplan (1976-80) doorgevoerd, dat vooral het achtergebleven binnenland sterk moderniseerde. In 1979 werd een korte oorlog met de naburige Arabische Republiek Jemen uitgevochten, die dertig dagen duurde. Er volgden tussen Noord- en Zuid-Jemen besprekingen over vereniging. Die vond uiteindelijk plaats op 22 mei 1990; de nieuwe staat kreeg de naam Republiek Jemen.
Voor de verdere geschiedenis van Aden, zie het lemma Jemen.
