Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

ROL

betekenis & definitie

hetgeen een acteur in een toneelstuk moet zeggen of doen; ruimer gesteld: het gedrag dat men van iemand verwacht, wiens → status men kent. Al naargelang de plaats die wij in de maatschappij innemen, kennen anderen ons een rol toe, waarvan wij niet kunnen afwijken zonder te schokken of schandalen te veroorzaken.

Ieder individu moet verscheidene rollen op zich nemen, die veranderen met zijn leeftijd (kind, → adolescent, volwassene, grijsaard), met zijn geslacht, met de mensen met wie hij omgaat (een kind gedraagt zich anders wanneer hij met zijn vriendjes is, met zijn moeder, of met zijn leraar) en met bepaalde situaties (thuis, op het werk, in de kerk, enz.). Deze rollen kunnen psychische conflicten teweegbrengen wanneer ze tegenstrijdig zijn. Ze drukken steeds een stempel op ons, of we er nu helemaal in opgaan en ons er niet meer van los kunnen maken (→ hysterie of → paranoia), of dat we proberen onze rol van ons af te schudden (opstandige of revolutionaire mensen). Het feit dat men eikaars rol respecteert, brengt sociale zekerheid en duidelijkheid met zich mee (het is nl. geruststellend het gedrag van mensen wier status wij kennen, te kunnen voorzien: we zijn er bijv. zeker van dat, wanneer we naar de dokter gaan, hij ons zal helpen). Het maatschappelijk leven is een netwerk van rollen. → Opinie, Puberteit, Rite, School.