Lexicon van de Psychologie

N. Sillamy (1965)

Gepubliceerd op 22-02-2023

MASSA

betekenis & definitie

menigte, verzameling van een groot aantal mensen. Volgens Tarde en Le Bon is een menigte slechts een heterogene massa individuen die door geen bijzondere band met elkaar verbonden zijn en bij gelegenheid en zeer korte tijd een geheel vormen.

Moderne psychosociologen onderscheiden daarentegen verscheidene soorten massa’s die hun eigen kenmerken bezitten: sommige zijn van te voren georganiseerd (vergaderingen, optochten); andere ontstaan bij gelegenheid (mensen op het strand) of spontaan (nieuwsgierigen die op een ongeluk afkomen). Een menigte kan tot buitensporige reacties van enthousiasme en geweld komen, waaraan mensen die normaliter de grootste zelfbeheersing tonen, niet ontsnappen. Om deze eenstemmige reacties te verklaren heeft men gewezen op het verschijnsel geestelijke besmetting. In werkelijkheid verdwijnt de individualiteit van de persoon niet wanneer deze zich in een menigte bevindt. Iedereen is in zijn gedrag gepredisponeerd. Deze disposities die, naar men heeft aangetoond, van psychologische en sociaal-economische oorsprong zijn (collectieve gewelddaden namen in de VS toe, toen het slecht ging met de katoenverkoop) komen tot uiting bij massamanifestaties waarbij het individu, anoniem geworden, aangemoedigd wordt door het gevoel van saamhorigheid dat daar heerst.