Het lage uiterste noordwesten van de Centrale of Gelderse Vallei wordt veelal Eemland genoemd. De beeksystemen van de Gelderse Vallei vloeien er samen tot het riviertje De Eem, dat vroeger in de Zuiderzee uitmondde en tegenwoordig het Eemmeer voedt.
In Eemland raakten de zandgronden van de Gelderse Vallei vrijwel overal bedekt met veen, dat op zijn beurt vanuit de Eem werd overslibd.
Sinds de Middeleeuwen was het gebied grotendeels gekenmerkt door een agrarische lintbebouwing en zich daarvan uitstrekkende, zeer lange strookvormige kavels, die bloksgewijs tot stand kwamen. De agrarische lintbebouwing staat veelal langs een rechte weg of dijk (Eemnes, Bunschoten en Zevenhuizen). In het zuiden wordt echter op enkele plaatsen lintbebouwing aangetroffen langs een enigszins bochtige weg (Zeldert en Nieuwland), terwijl we even ten oosten van de Eem een dorpje vinden, dat gelegen is aan een bochtige dijk (Eemdijk)
De strookvormige kavels strekken zich vooral in west-oostelijke richting uit. Naar het zuiden overheersen echter kavels die meer meridionaal lopen. Met name de west-oost georiënteerde kavels zijn opmerkelijk lang.
Aangenomen mag worden, dat de agrarische bebouwing op plaatsen waar de strookvormige kavels zeer lang zijn, een of enkele malen over een bepaalde afstand verplaatst werd en Eemnes bijvoorbeeld naar het westen is opgeschoven.
Het 15de-eeuwse huidige lintdorp Eemnes flankeert de in elkaars verlengde gelegen Wakkerendijk en Meentweg, die de zeer lange strookvormige kavels overdwars snijden. Omdat beide wegen de hoofdwaterkering waren van de enige kilometers oostelijker stromende Eem, bouwde men het lintdorp nagenoeg uitsluitend aan de westelijke zijde van de Wakkerendijk en Meentweg.
In Bunschoten zijn de boerderijen voornamelijk geconcentreerd binnen een ovale omwalling, die werd aangebracht nadat het lintdorp in 1383 stadsrechten had gekregen. Bunschoten werd in 1428 echter al weer ontvest.
