Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Weinreb

betekenis & definitie

Weinreb, Frederik, Nederlands theoloog, econoom en publicist, *18.11.1910 Lemberg, +19.10.1988 Zürich; hij was van Pools-joodse afkomst. Weinreb woonde van 1916-1969 in Nederland en week daarna uit naar Zürich.

Hij studeerde economie in Wenen en in Rotterdam en was tot 1940 verbonden aan het Nederlandse Economisch Instituut. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette hij een buitengewoon ingewikkeld spel op met de Duitse Sicherheitsdienst. Na de oorlog rees de vraag of hij dat spel om eigen voordeel speelde of om zijn joodse lotgenoten voor deportatie te behoeden. Wegens collaboratie, celspionage en verraad, werd hij in 1948 in cassatie tot zes jaar gevangenisstraf veroordeeld. In hetzelfde jaar kwam hij door een gratiebesluit voorwaardelijk vrij. Zijn veroordeling gaf aanleiding tot felle polemieken. Weinrebs oorlogsmemoires Collaboratie en verzet (drie delen, 1969) waren uiteindelijk reden tot een in opdracht van de minister van Justitie verricht nader onderzoek door het → Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (riod). Het omvangrijke rapport van het riod verscheen in 1976 en is, hoewel op ondergeschikte punten aangevochten, zeer belastend voor Weinreb.