Waalse Beweging, Belgische politieke en culturele beweging, oorspronkelijk ontstaan als reactie op de → Vlaamse Beweging.
Ze ijvert voor de nationale bewustwording van Wallonië. Sinds 1905 kreeg zij vorm in de jaarlijkse vergadering van een Waals Congres, georganiseerd in Luik door een Assemblée Wallonne. Het Waals Congres van 1912 keurde het principe van de bestuurlijke scheiding goed. In datzelfde jaar liet de Waalse socialist Jules → Destrée zijn ophefmakend pamflet Lettre au Roi sur la Séparation de la Wallonie et de la Flandre (Brief aan de Koning over de scheiding van Wallonië en Vlaanderen) verschijnen. Sinds de jaren twintig is de Waalse positie verzwakt door de demografische en economische ontwikkeling van Vlaanderen en het verouderen van de Waalse industrie. Tussen de beide wereldoorlogen namen de `Wallinganten' stelling tegen de taalwetgeving in Vlaanderen. Onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog nam het Congres National Wallon een scherpe anti Belgische houding aan en sprak zich uit voor aansluiting van Wallonië bij Frankrijk; ook een federaal België of een onafhankelijk Wallonië werden echter als alternatieven genoemd. Tegen het Congres National Wallon, dat los staat van elk partijverband, maar dat een duidelijk links karakter draagt, ontstond de meer rechts georiënteerde Mouvement des Provinces Wallonnes, die enkel decentralisatie wenst. Het → Mouvement Populaire Wallon, in 1961 door André → Renard gesticht, opteerde voor een federale organisatie van België. De Waalse Beweging kent geen politieke arm, zoals de Vlaamse Volksunie, maar beïnvloedde alle Waalse partijen. Pas in 1968 ontstond het → Rassemblement Wallon. Daarna volgden nog verschillende Waalse partijen, die in de loop van de jaren echter weer in de gevestigde politieke partijen, en dan vooral in de → Parti Socialiste opgingen. In Wallonië bestaat vooral vrees voor een overheersende positie van de economisch en getalsmatig sterker geworden Vlamingen. De federalisering van België moest in de ogen van de Walen een dergelijk overwicht neutraliseren.
